目次
1. MAC एड्रेस भनेको के हो?
MAC एड्रेसको अवलोकन
MAC एड्रेस (मिडिया एक्सेस कन्ट्रोल एड्रेस) भनेको नेटवर्क इन्टरफेस कार्ड (NIC) लाई आवंटित गरिएको अद्वितीय पहिचान संख्या हो। यो एड्रेस नेटवर्कमा डिभाइस सञ्चारको लागि अपरिहार्य तत्व हो, र प्रत्येक नेटवर्क डिभाइससँग आफ्नै MAC एड्रेस हुन्छ। MAC एड्रेस ४८ बिटको लम्बाइको हुन्छ र सामान्यतया “MM:MM:MM:SS:SS:SS” रूपमा प्रतिनिधित्व गरिन्छ।MAC एड्रेसको भूमिका
MAC एड्रेसले मुख्य रूपमा निम्नलिखित भूमिकाहरू निर्वाह गर्दछ:- नेटवर्क सञ्चार: डाटा लिंक तहमा डिभाइसहरू बीचको सञ्चारलाई सम्भव बनाउँछ र सही डाटाको प्रेषण तथा प्राप्ति गर्दछ।
- सुरक्षा व्यवस्थापन: नेटवर्क प्रशासकले विशिष्ट डिभाइसहरूलाई मात्र नेटवर्कमा जोड्न प्रयोग गर्दछ।
- समस्या निवारण: नेटवर्क विफलता भएको अवस्थामा विशिष्ट डिभाइसलाई पहिचान गर्न प्रयोग गरिन्छ।
MAC एड्रेस आवश्यक हुने अवस्था
MAC एड्रेस निम्नलिखित अवस्थाहरूमा आवश्यक पर्दछ:- नयाँ डिभाइसलाई नेटवर्कमा दर्ता गर्दा।
- नेटवर्क कनेक्सनको समस्या निदान गर्दा।
- विशिष्ट डिभाइसलाई IP एड्रेस आवंटन गर्न चाहँदा।

2. Ubuntu मा MAC ठेगाना जाँच्ने विधि: कमान्ड लाइन भाग
2.1. ip link
कमान्ड प्रयोग गरेर MAC ठेगाना जाँच्ने विधि
Ubuntu मा सबैभन्दा आधारभूत विधि ip link
कमान्ड प्रयोग गर्नु हो। निम्न चरणहरू पालन गरेर, नेटवर्क डिभाइसको MAC ठेगाना जाँच्नुहोस्।- टर्मिनल खोल्नुहोस्।
- निम्न कमान्ड 입력 गरेर चलाउनुहोस्:
ip link show
आउटपुटमा नेटवर्क डिभाइसको जानकारी देखाइन्छ, र त्यसमा “link/ether” पछि देखाइने १६ अंकको संख्या MAC ठेगाना हो।उदाहरण:2: wlp1s0: <BROADCAST,MULTICAST,UP,LOWER_UP> mtu 1500 qdisc noqueue state UP mode DEFAULT group default qlen 1000
link/ether f8:6a:3f:4b:b0:ab brd ff:ff:ff:ff:ff:ff
2.2. ifconfig
कमान्ड प्रयोग गरेर MAC ठेगाना जाँच्ने विधि
अर्को विधिको रूपमा, पुरानो समयदेखि प्रयोग गरिने ifconfig
कमान्ड छ। निम्न चरणहरूबाट जाँच्न सकिन्छ।- टर्मिनल खोल्नुहोस्।
- निम्न कमान्ड 입력 गर्नुहोस्:
ifconfig
आउटपुटमा “ether” पछि MAC ठेगाना देखाइन्छ।उदाहरण:wlp1s0: flags=4163<UP,BROADCAST,RUNNING,MULTICAST> mtu 1500
ether f8:6a:3f:4b:b0:ab txqueuelen 1000 (Ethernet)
2.3. grep
प्रयोग गरेर MAC ठेगाना निकाल्ने विधि
निश्चित नेटवर्क इन्टरफेसको MAC ठेगाना सजिलै निकाल्नको लागि, grep
कमान्ड प्रयोग गर्न सकिन्छ।ip addr | grep "link/ether"
यो कमान्डले MAC ठेगाना मात्र निकालेर देखाउँछ, त्यसैले अनावश्यक जानकारी छोड्न सकिन्छ।3. GUI प्रयोग गरेर MAC ठेगाना जाँच्ने विधि
Ubuntu मा नेटवर्क सेटिङ्स प्रयोग गर्ने विधि
GUI प्रयोग गरेर MAC ठेगाना जाँच्नु टर्मिनल प्रयोग गर्न नचाहने प्रयोगकर्ताहरूका लागि सुविधाजनक छ। तल GNOME डेस्कटप वातावरण प्रयोग गर्दाका चरणहरू छन्।- सेटिङ्स मेनु खोल्नुहोस् Ubuntu को «सेटिङ्स» खोल्नुहोस्।
- नेटवर्क सेटिङमा पहुँच गर्नुहोस् बायाँ मेनुबाट «नेटवर्क» छान्नुहोस्।
- नेटवर्क कनेक्सनको विवरण देखाउनुहोस् Wi-Fi वा तारयुक्त कनेक्सनको आइकन (गियर चिन्ह) क्लिक गर्नुहोस् र विवरण जानकारी देखाउनुहोस्। यहाँ, MAC ठेगाना «हार्डवेयर ठेगाना (वा MAC ठेगाना)» को रूपमा देखाइन्छ।
स्क्रिनसटको व्याख्या
तल जस्ता स्क्रिनसटहरू देखिनुपर्छ।

- Wi-Fi प्रयोग गर्दा: बायाँको «Wi-Fi» मेनु छान्नुहोस् र त्यस्तै गियर चिन्ह क्लिक गर्नुहोस्।
- तारयुक्त कनेक्सनको हकमा: «तारयुक्त» मेनुबाट त्यस्तै चरणहरूले MAC ठेगाना जाँच्नुहोस्।
4. MAC ठेगाना जाँच गर्दा ध्यान दिनुपर्ने कुराहरू
4.1. धेरै नेटवर्क उपकरणहरूको अस्तित्व
कम्प्युटरमा Wi-Fi, इथरनेट, Bluetooth जस्ता धेरै नेटवर्क इन्टरफेसहरू हुन सक्छन्। प्रत्येक उपकरणलाई फरक MAC ठेगाना दिइएको हुन्छ, त्यसैले उद्देश्य अनुसारको उपकरणको MAC ठेगाना सही रूपमा जाँच गर्नु महत्वपूर्ण छ।4.2. Bluetooth उपकरणको MAC ठेगाना जाँच
Bluetooth उपकरणको MAC ठेगाना जाँच गर्न निम्न कमान्ड प्रयोग गर्नुहोस्।hciconfig
आउटपुट परिणाममा देखाइएको «BD Address» Bluetooth उपकरणको MAC ठेगाना हो।उदाहरण:hci0: Type: Primary Bus: USB
BD Address: DC:41:A9:FB:7A:C4 ACL MTU: 1021:4 SCO MTU: 96:6
5. सामान्य प्रश्नहरू (FAQ)
MAC ठेगाना परिवर्तन गर्न सकिन्छ?
सामान्यतया, MAC ठेगाना उपकरण-विशिष्ट हुन्छ र परिवर्तन गर्न सकिँदैन, तर लिनक्स प्रणालीमा MAC ठेगानालाई अस्थायी रूपमा परिवर्तन गर्न सम्भव छ।ip link
कमान्ड प्रयोग गरेर अस्थायी परिवर्तन गर्न सकिन्छ।sudo ip link set dev eth0 address XX:XX:XX:XX:XX:XX
आभासी वातावरणमा MAC ठेगाना जाँच्ने तरिका के हो?
आभासी मेसिन (VM) मा पनि MAC ठेगाना प्रत्येक नेटवर्क इन्टरफेसलाई आवंटित गरिन्छ। VM सफ्टवेयरको नेटवर्क सेटिङ्स मेनुबाट जाँच्न सकिन्छ वा आभासी मेसिन भित्रip link
वा ifconfig
कमान्ड प्रयोग गरेर जाँच्न सकिन्छ।