目次
- 1 Ubuntu मा IP ठेगाना जाँच गर्ने तरिका
Ubuntu मा IP ठेगाना जाँच गर्ने तरिका
1. परिचय
Ubuntu प्रयोग गर्दा, नेटवर्क कनेक्शनको ट्रबलशुटिङ वा सर्भर व्यवस्थापन जस्ता कार्यहरूमा IP ठेगाना जाँच्नु आवश्यक पर्न सक्छ। IP ठेगाना इन्टरनेट वा स्थानीय नेटवर्कमा उपकरणलाई पहिचान गर्नको लागि महत्वपूर्ण जानकारी हो। यस लेखमा, Ubuntu मा IP ठेगाना जाँच्ने विभिन्न तरिकाहरूलाई, शुरुआतीदेखि उन्नत प्रयोगकर्तासम्म स्पष्ट रूपमा व्याख्या गर्नेछौं।2. IP ठेगाना के हो?
IP ठेगाना इन्टरनेटमा वा स्थानीय नेटवर्कभित्र कम्प्युटर वा उपकरणहरूलाई पहिचान गर्नको लागि एक अद्वितीय नम्बर हो। IP ठेगाना इन्टरनेटसँग जडान हुने सबै उपकरणहरूलाई बाँडिन्छ, र बाह्य नेटवर्कसँग सञ्चार गर्न आवश्यक हुन्छ। IP ठेगानाका तलका दुई प्रकारहरू छन्।- पब्लिक IP ठेगाना: इन्टरनेटमा उपकरणलाई पहिचान गर्नको लागि प्रयोग हुने ठेगाना हो। ISP (इन्टरनेट सेवा प्रदायक) द्वारा प्रदान गरिन्छ, र बाहिरबाटको पहुँचमा प्रयोग हुन्छ।
- प्राइभेट IP ठेगाना: घर वा कम्पनीभित्रको स्थानीय नेटवर्कमा प्रयोग हुने ठेगाना हो, जसलाई बाह्य इन्टरनेटबाट सिधै पहुँच गर्न सकिँदैन। उपकरणहरू बीचको आन्तरिक सञ्चारमा प्रयोग हुन्छ।

3. कमाण्ड लाइन प्रयोग गरेर IP ठेगाना जाँच गर्ने तरिका
Ubuntu मा IP ठेगाना जाँच गर्ने सबैभन्दा प्रभावकारी तरिका टर्मिनल प्रयोग गर्नु हो। विशेष गरी सर्भर वातावरण वा रिमोट अपरेसन गर्दा यो उपयोगी हुन्छ।1. ip
कमाण्डको प्रयोग
तलको कमाण्डले IP ठेगाना सहितको नेटवर्क जानकारी देखाउन सक्छ।ip addr show
आउटपुटमा धेरै नेटवर्क इन्टरफेसहरू समावेश हुन्छन्, र प्रत्येकको लागि IPv4 र IPv6 ठेगाना देखाइन्छ। inet
भन्ने लाइन IPv4 ठेगाना हो, र inet6
IPv6 ठेगाना हो। यदि केवल IP ठेगाना छोटकरीमा देखाउन चाहनुहुन्छ भने, तल जस्तै -br
विकल्प प्रयोग गर्नुहोस्।ip -br addr
2. ifconfig
कमाण्डको प्रयोग
पुरानो संस्करणको Linux मा, ifconfig
कमाण्ड प्रयोग गरेर IP ठेगाना जाँच गरिन्थ्यो। नयाँ संस्करणको Ubuntu मा net-tools
इन्स्टल गर्न आवश्यक छ।sudo apt install net-tools
ifconfig
यो कमाण्ड चलाएपछि, प्रत्येक इन्टरफेसको विस्तृत जानकारी देखाइन्छ।4. GUI(ग्राफिकल प्रयोगकर्ता इन्टरफेस)द्वारा जाँच गर्ने तरिका
शुरु गर्नेहरू र कमाण्ड लाइनसँग परिचित नभएका प्रयोगकर्ताहरूको लागि, Ubuntu को GUI प्रयोग गरेर IP ठेगाना जाँच्ने तरिका पनि छ। यो विधि दृश्यात्मक र सहज भएको कारण धेरै डेस्कटप प्रयोगकर्ताहरूका लागि उपयुक्त छ।चरण १: नेटवर्क सेटिङ खोल्नुहोस्
Ubuntu डेस्कटपमा, स्क्रिनको दायाँ माथि रहेको नेटवर्क आइकनमा क्लिक गरी, “नेटवर्क सेटिङ” चयन गर्नुहोस्।चरण २: विस्तृत जानकारी जाँच गर्नुहोस्
नेटवर्क सेटिङ विन्डोमा, हाल प्रयोगमा रहेको नेटवर्क जडान (Wi‑Fi वा इथरनेट) चयन गरी, “जडान जानकारी” मा क्लिक गर्नुहोस्। यहाँबाट, IPv4 र IPv6 को IP ठेगाना जाँच गर्न सकिन्छ।
5. सार्वजनिक IP ठेगाना जाँच गर्ने तरिका
सार्वजनिक IP ठेगाना इन्टरनेटमा उपकरणलाई पहिचान गर्न प्रयोग हुने ठेगाना हो। यो इन्टरनेटमा जडान गर्दा ISP द्वारा प्रदान गरिन्छ, र बाह्य सर्भर वा सेवाहरूले तपाईंको उपकरणलाई चिन्ने गरी प्रयोग गरिन्छ।जाँच कमाण्ड
तलको कमाण्ड प्रयोग गरेर सजिलै सार्वजनिक IP ठेगाना जाँच गर्न सकिन्छ।curl ifconfig.me
यो कमाण्ड प्रयोग गर्दा, इन्टरनेटबाट देखिने तपाईंको सार्वजनिक IP ठेगाना देखाइन्छ।6. सार्वजनिक IP र निजी IP को फरक
सार्वजनिक IP ठेगाना र निजी IP ठेगानाको भिन्नता थाहा पाउनु नेटवर्कको बुझाइमा सहयोग पुर्याउँछ।- सार्वजनिक IP ठेगाना: इन्टरनेटमा अन्य प्रयोगकर्ता वा सेवाहरूले देख्न सक्ने ठेगाना हो। यसले वेब सर्भर, अनलाइन खेल, रिमोट पहुँच आदि बाहिरबाट जडान सम्भव बनाउँछ।
- निजी IP ठेगाना: घर वा कम्पनीभित्रको नेटवर्कमा प्रयोग गरिन्छ, बाह्य इन्टरनेटबाट प्रत्यक्ष पहुँच सम्भव छैन। घरभित्रको पीसी वा प्रिन्टर आदि यस ठेगाना प्रयोग गरी सञ्चार गर्छन्।
7. निष्कर्ष
Ubuntu मा IP ठेगाना जाँच्ने विभिन्न तरिकाहरू, कमाण्ड लाइन र GUI प्रयोग गरेर, प्रस्तुत गरियो। शुरुआतीहरूलाई GUI सिफारिस गरिन्छ, जबकि सर्भर प्रशासकहरू र रिमोट कामदारहरूलाई कमाण्ड लाइन प्रयोग गर्न सुझाव दिइन्छ। यी मध्ये कुनै पनि तरिकाले सजिलै आफ्नो IP ठेगाना जाँच्न र नेटवर्क समस्याहरूलाई प्रभावकारी रूपमा समाधान गर्न सकिन्छ।
8. FAQ: अक्सर सोधिने प्रश्नहरू
Q1: धेरै IP ठेगानाहरू देखिनु किन हो? A: यदि उपकरणमा धेरै नेटवर्क इन्टरफेसहरू (Wi‑Fi वा तारयुक्त जडान) छन् भने, प्रत्येकलाई फरक IP ठेगाना असाइन गरिन सक्छ। Q2: IP ठेगाना कसरी परिवर्तन गर्ने? A: यदि तपाईं IP ठेगानालाई स्थिर रूपमा सेट गर्न चाहनुहुन्छ भने,netplan
प्रयोग गरेर म्यानुअली सेट गर्न सक्नुहुन्छ। सेटिङ फाइल सम्पादन गरी, sudo netplan apply
चलाउनुहोस्। Q3: सार्वजनिक IP लाई सुरक्षित राख्ने तरिका के हो? A: VPN प्रयोग गरेर, सार्वजनिक IP ठेगाना लुकाउन र इन्टरनेटमा गोपनीयता सुरक्षित गर्न सकिन्छ।