ओपन सोर्सको शक्ति उपयोग गर्ने तरिका ― Ubuntu को संसारमा स्वागत छ

२०२५ को नवीनतम संस्करण: Ubuntu नेटवर्क सेटिङ पूर्ण गाइड | फिक्स्ड IP, DNS, VPN, समस्या समाधानसम्म

नेटवर्क सेटिङ
目次

1. परिचय

Ubuntu मा नेटवर्क सेटिङ आवश्यक पर्ने अवस्थाहरू के हुन्?

Ubuntu एक लोकप्रिय लिनक्स डिस्ट्रीब्युसन हो जसलाई डेस्कटप प्रयोगदेखि सर्भर सञ्चालनसम्म व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ। धेरै अवस्थामा, नेटवर्क स्वचालित रूपमा सेट अप हुन्छ, तर म्यानुअल रूपमा नेटवर्क सेटिङ गर्न आवश्यक पर्ने केसहरू पनि कम छैनन्। उदाहरणका लागि,
  • सर्भरको रूपमा सञ्चालन गर्दा स्थिर IP ठेगाना सेटिङ
  • DNS सर्भरलाई म्यानुअल रूपमा निर्दिष्ट गर्न चाहिने अवस्था
  • VPN जस्ता विशेष नेटवर्क संरचना आवश्यक पर्ने अवस्था
  • GUI प्रयोग गर्न नसकिने वातावरणमा CLI बाट सेटिङ गर्ने अवस्था
यस्ता केसहरूमा, Ubuntu को नेटवर्क सेटिङ बुझ्नु महत्वपूर्ण हुन्छ।

Ubuntu को नेटवर्क सेटिङ अलि जटिल छ?

केही वर्षअघिका Ubuntu मा,/etc/network/interfacesभन्ने सेटिङ फाइललाई सम्पादन गर्ने सामान्य थियो, तर अहिले Netplan भन्ने नयाँ तरिका मानक बनेको छ, र GUI वातावरणमा NetworkManager को प्रयोग बढी भएको छ। यसले गर्दा, “कुन विधिबाट सेटिङ गर्नुपर्छ?” भनेर चिन्ता गर्ने प्रयोगकर्ताहरू बढेका छन्।
  • GUI बाट सजिलै सेटिङ गर्न चाहने शुरुआती
  • कमाण्ड लाइनबाट स्वतन्त्र रूपमा सञ्चालन गर्न चाहने मध्यस्तर र उन्नत प्रयोगकर्ता
  • क्लाउड वा सर्भर प्रयोगका लागि न्यूनतम संरचनामा सेटिङ गर्न चाहने प्रशासक
प्रत्येक आवश्यकताअनुसार उपयुक्त सेटिङ विधि छान्न आवश्यक छ।

यो लेखबाट बुझ्न सकिने कुराहरू

यो लेखमा, Ubuntu मा नेटवर्क सेटिङलाई शुरुआतीहरूलाई पनि सजिलै बुझ्ने गरी व्याख्या गर्दै, निम्न सामग्रीहरूलाई व्यापक रूपमा प्रस्तुत गर्दैछौं:
  • GUI (NetworkManager) र CLI (Netplan, nmcli) दुवैको सेटिङ प्रक्रिया
  • तारयुक्त LAN र Wi-Fi को जडान विधि
  • स्थिर IP ठेगानाको सेटिङ विधि
  • DNS सर्भरको निर्दिष्टिकरण वा VPN जडानको विधि
  • सामान्य नेटवर्क समस्याहरूको समाधान विधि
  • नेटवर्क सेटिङ सम्बन्धी FAQ
यो लेख पढेर, Ubuntu को नेटवर्क सेटिङ सम्बन्धी चिन्ता हट्नेछ र आफ्नो उद्देश्यअनुसार उपयुक्त सेटिङ गर्न सकिनेछ।

2. Ubuntu को नेटवर्क सेटिङको संरचना

Ubuntu मा नेटवर्क व्यवस्थापनको आधारभूत संरचना

Ubuntu मा, नेटवर्कको सेटिङ र व्यवस्थापन NetworkManager वा Netplan मार्फत गरिन्छ। प्रयोग हुने संस्करण वा उद्देश्य (डेस्कटप वा सर्भर) अनुसार, प्रयोग हुने उपकरणहरू फरक हुन्छन्, यो विशेषता हो।

डेस्कटप वातावरणमा NetworkManager मुख्य प्रवाहमा छ

Ubuntu Desktop (उदाहरण: Ubuntu २२.०४ LTS) जस्ता GUI सहितका संस्करणहरूमा, NetworkManager ले नेटवर्क सेटिङलाई व्यवस्थापन गर्दछ। यो ग्राफिकल रूपमा सञ्चालन गर्न सकिने सुविधाजनक उपकरण हो, जसले शुरुआतीहरूले पनि सहज रूपमा नेटवर्क सेटिङ गर्न सक्छन्। NetworkManager मा निम्नानुसारका कार्यहरू छन्:
  • तारयुक्त/वायरलेस नेटवर्कको स्वचालित जडान
  • IP ठेगानाको म्यानुअल सेटिङ
  • DNS वा प्रोक्सीको व्यवस्थापन
  • VPN को जडान व्यवस्थापन
यसबाहेक, टर्मिनलबाट सञ्चालन गर्न CLI उपकरणको रूपमा,nmcliरnmtuiपनि उपलब्ध छन्। यसले GUI प्रयोग गर्न नसकिने अवस्थामा पनि लचिलो रूपमा सेटिङ गर्न सम्भव बनाउँछ।

सर्भर उद्देश्यमा Netplan अपनाइएको छ

अर्कोतर्फ, Ubuntu Server जस्ता GUI नभएका संरचनामा, Netplan भन्ने नयाँ नेटवर्क सेटिङ प्रणाली अपनाइएको छ। Netplan ले सेटिङ सामग्रीलाई YAML ढाँचाको फाइलमा वर्णन गर्दछ रnetplan applyमार्फत प्रणालीमा लागू गर्ने संयन्त्र हो। Netplan लागू गरिएको पृष्ठभूमिमा, निम्नानुसारका कारणहरू छन्:
  • सेटिङ फाइलको एकीकृत व्यवस्थापन सजिलो हुन्छ
  • पूर्वाधार स्वचालन उपकरण (Ansible आदि) सँग राम्रो अनुकूलता हुन्छ
  • systemd सँगको सहकार्य उत्कृष्ट छ र आधुनिक संरचनासँग अनुकूल छ
Netplan मा, NetworkManager वा systemd-networkd जस्ता तल्लो तहका रेन्डररहरूलाई परिवर्तन गर्न सकिन्छ र वातावरण अनुसार लचिलो रूपमा कार्य गर्दछ।

/etc/network/interfaces लाई अस्वीकृत गरिएको छ

Ubuntu मा, पहिले नेटवर्क सेटिङमा प्रयोग हुने/etc/network/interfacesअहिले धेरैजसो वातावरणमा अस्वीकृत भएको छ। यो फाइल पुरानो संस्करण (Ubuntu १६.०४ भन्दा पहिले) वा केही विशेष अवस्थामा मात्र प्रयोग हुन्छ। अहिले Netplan को YAML संरचना फाइल (उदाहरण:/etc/netplan/01-netcfg.yaml) आधिकारिक हो।

3. Ubuntu मा नेटवर्क जोड्ने तरिका

Ubuntu मा इन्टरनेटमा जोडिनको लागि, GUI टुल प्रयोग गर्ने विधि र कमान्ड लाइन (CLI) प्रयोग गर्ने विधि दुई तरिका छन्। यहाँ, दुवै माध्यमबाट तारयुक्त LAN वा Wi-Fi मा जोडिन सकिने गरी, विशिष्ट सञ्चालन प्रक्रियाहरू व्याख्या गर्दछौं।

GUI प्रयोग गरेर नेटवर्क जोडाइ (NetworkManager)

तारयुक्त LAN को जोडाइ

तारयुक्त LAN सामान्यतया, केबल जोड्ने मात्रले स्वतः पहिचान र जोडाइ हुन्छ। तथापि, IP ठेगाना म्यानुअल रूपमा सेट गर्न चाहनुहुन्छ भने, निम्न प्रक्रिया अपनाउनुहोस्।
  1. स्क्रिनको दायाँ माथिको नेटवर्क आइकन क्लिक गर्नुहोस्
  2. «तारयुक्त जोडाइ» → «सेटिङ्स» छान्नुहोस्
  3. «IPv4» ट्याब खोल्नुहोस्
  4. «स्वतः (DHCP)» लाई «म्यानुअल» मा परिवर्तन गर्नुहोस्
  5. IP ठेगाना, सबनेट, गेटवे, DNS 입력 गर्नुहोस्
  6. संग्रह गर्नुहोस् र लागू गर्नुहोस्

Wi-Fi मा जोडाइ

Wi-Fi को जोडाइ पनि अत्यन्त सरल छ। निम्न प्रक्रियाले पहुँच बिन्दुमा जोडिन सकिन्छ।
  1. नेटवर्क आइकन क्लिक गर्नुहोस्
  2. उपलब्ध Wi-Fi नेटवर्क सूची देखाइन्छ
  3. जोड्न चाहेको SSID छान्नुहोस्
  4. पासवर्ड 입력 गरेर जोडिनुहोस्

CLI (कमान्ड लाइन) प्रयोग गरेर नेटवर्क जोडाइ

GUI प्रयोग गर्न नसकिने सर्भर वातावरण वा SSH बाट रिमोट सञ्चालन गर्ने अवस्थामा, CLI बाट नेटवर्क जोडाइ सेट गर्न आवश्यक छ। यहाँ मुख्य रूपमाnmcliकमान्ड प्रयोग गर्दछौं।

तारयुक्त जोडाइको जाँच र सक्रियकरण

nmcli device status
nmcli device connect enp0s3

Wi-Fi मा जोडिने प्रक्रिया

nmcli device wifi list
nmcli device wifi connect "SSID नाम" password "पासवर्ड"

जोडाइ अवस्थाको जाँच

nmcli connection show --active
GUI र CLI दुवैलाई बुझ्नुहोस् भने, कुनै पनि Ubuntu वातावरणमा लचिलो रूपमा सामना गर्न सकिन्छ।

4. स्थिर IP ठेगानाको सेटिङ विधि

Ubuntu मा सर्वर सञ्चालन वा विशिष्ट सञ्चार वातावरण निर्माण गर्दा, स्थिर IP ठेगाना (स्थिर IP) को सेटिङ आवश्यक हुन्छ। यहाँ GUI (NetworkManager) प्रयोग गरेरको विधि र CLI (Netplan) प्रयोग गरेरको विधि दुवै प्रस्तुत गर्दछौं।

GUI मार्फत स्थिर IP सेट गर्ने विधि (NetworkManager)

Ubuntu डेस्कटप वातावरणमा, नेटवर्क सेटिङलाई ग्राफिकल रूपमा परिवर्तन गर्न सकिन्छ। निम्न चरणहरू अनुसार स्थिर IP सेट गर्न सकिन्छ।

सेटिङ चरणहरू

  1. स्क्रिनको दायाँ माथि नेटवर्क आइकन क्लिक गर्नुहोस्
  2. «सेटिङ» वा «जडान भएको नेटवर्क» छान्नुहोस्
  3. «IPv4» ट्याबमा स्विच गर्नुहोस्
  4. «स्वचालित (DHCP)» लाई «म्यानुअल» मा परिवर्तन गर्नुहोस्
  5. «ठेगाना» क्षेत्रमा निम्न जानकारी 입력 गर्नुहोस्
  • IP ठेगाना (उदाहरण: 192.168.1.100)
  • नेटमास्क (उदाहरण: 255.255.255.0)
  • गेटवे (उदाहरण: 192.168.1.1)
  1. आवश्यकताअनुसार DNS (उदाहरण: 8.8.8.8 आदि) निर्दिष्ट गर्नुहोस्
  2. «संग्रह» बटन थिचेर पुन:जडान गर्नुहोस्
सेटिङलाई प्रतिबिम्बित गर्न, नेटवर्क जडानलाई एकपटक बन्द गरेर पुन:जडान गर्नुहोस् वा पुन:आरम्भ गर्नुहोस्।

CLI मार्फत स्थिर IP सेट गर्ने विधि (Netplan)

Ubuntu Server जस्ता GUI नभएको वातावरणमा, Netplan प्रयोग गरेर सेटिङ गर्नुहोस्। Netplan मा, YAML फर्म्याटको सेटिङ फाइलमा जानकारी लेखेर कमान्डबाट लागू गर्नुहोस्।

1. सेटिङ फाइलको स्थान जाँच गर्नुहोस्

सामान्यतया निम्न कुनै एकमा सेटिङ फाइल हुन्छ:
  • /etc/netplan/00-installer-config.yaml
  • /etc/netplan/01-netcfg.yaml
निम्न अनुसार सम्पादन गर्नुहोस्।

2. YAML फाइल सम्पादन उदाहरण

network:
  version: 2
  renderer: networkd
  ethernets:
    enp0s3:
      dhcp4: no
      addresses:
        - 192.168.1.100/24
      gateway4: 192.168.1.1
      nameservers:
        addresses: [8.8.8.8, 1.1.1.1]
※enp0s3 वातावरण अनुसार फरक हुन सक्छ। ip a कमान्डले जाँच गर्नुहोस्।

3. सेटिङलाई प्रतिबिम्बित गर्नुहोस्

sudo netplan apply

सेटिङ जाँच र समस्या समाधान

सेटिङ पछि सही रूपमा प्रतिबिम्बित भएको छ कि छैन, निम्न कमान्डले जाँच गर्न सकिन्छ:
ip a
नेटवर्कमा जडान हुन नसकेमा,pingकमान्डले गेटवे वा बाह्य DNS सँग सञ्चार गर्न सकिन्छ कि जाँच गर्नुहोस्।
ping 8.8.8.8

5. DNS सर्वर परिवर्तन गर्ने विधि

यदि Ubuntu मा इन्टरनेट कनेक्सन अस्थिर छ वा नाम समाधानमा समय लाग्छ भने, DNS सर्वरको सेटिङ पुनरावलोकन गर्नु प्रभावकारी हुन्छ। साथै, कम्पनी भित्रको नेटवर्क वा गोपनीयता प्राथमिकताको वातावरणमा, निर्दिष्ट DNS प्रयोग गर्न चाहिने अवस्थाहरू पनि छन्। यहाँ, GUI (NetworkManager) र CLI (Netplan) दुवैबाट DNS सर्वर परिवर्तन गर्ने विधि प्रस्तुत गर्दछौं।

GUI बाट DNS सर्वर निर्दिष्ट गर्ने विधि

Ubuntu डेस्कटपमा DNS सेटिङ परिवर्तन गर्न, निम्न चरणहरू पालन गर्नुहोस्।

चरणहरू:

  1. माथि दायाँमा रहेको नेटवर्क आइकन क्लिक गर्नुहोस्
  2. «सेटिङ्स» वा «Wi-Fi/तारयुक्त कनेक्सन» खोल्नुहोस्
  3. «IPv4» वा «IPv6» ट्याब छान्नुहोस्
  4. «DNS» क्षेत्रमा म्यानुअल रूपमा DNS ठेगाना प्रविष्ट गर्नुहोस् (उदाहरण: 8.8.8.8, 1.1.1.1)
  5. «स्वचालित DNS प्रयोग गर्नुहोस्» को चेक हटाउनुहोस् (Ubuntu को संस्करण अनुसार स्वचालित रूपमा निष्क्रिय हुन सक्छ)
  6. संग्रह गर्नुहोस् र नेटवर्क पुन:कनेक्ट गर्नुहोस्
सेटिङ लागू भएपछि, टर्मिनल खोलेर निम्न कमान्डबाट DNS को कार्य सङ्केत गर्न सकिन्छ:
dig www.google.com
वा
systemd-resolve --status

CLI बाट DNS परिवर्तन गर्ने विधि (Netplan)

सर्भरहरूमा Netplan प्रयोग गर्दा, DNS निर्दिष्ट YAML फाइल भित्र नै गरिन्छ।

1. सेटिङ फाइल खोल्नुहोस्

sudo nano /etc/netplan/01-netcfg.yaml

2. उदाहरण: DNS लाई म्यानुअल रूपमा सेट गर्नुहोस्

network:
  version: 2
  renderer: networkd
  ethernets:
    enp0s3:
      dhcp4: no
      addresses:
        - 192.168.1.100/24
      gateway4: 192.168.1.1
      nameservers:
        addresses:
          - 8.8.8.8
          - 1.1.1.1

3. सेटिङ लागू गर्नुहोस्

sudo netplan apply

4. DNS को अवस्था जाँच गर्नुहोस्

resolvectl status
वा,
cat /etc/resolv.conf
※resolv.confप्रतीकात्मक लिङ्क हो र, यसलाई प्रत्यक्ष सम्पादन गर्नु अनुशंसित छैन। सेटिङहरू सधैं Netplan वा NetworkManager बाट गर्नुहोस्।

systemd-resolved र DNS को सम्बन्ध

Ubuntu माsystemd-resolvedले DNS समाधानको जिम्मेवारी लिन्छ, र/etc/resolv.confयो सेवाले उत्पन्न गर्दछ। आफ्नै DNS निर्दिष्ट गर्न चाहनुहुन्छ भने, systemd-resolved को व्यवहारमा पनि ध्यान दिन आवश्यक छ। निम्नानुसार पुन:आरम्भ पनि सम्भव छ:
sudo systemctl restart systemd-resolved

6. VPN जडान सेटअप गर्ने तरिका

Ubuntu प्रयोग गर्दा, VPN (आभासी निजी नेटवर्क) जडान आवश्यक हुने अवस्थाहरू हुन सक्छन्। उदाहरणका लागि कम्पनीको आन्तरिक नेटवर्कमा सुरक्षित पहुँच, सार्वजनिक Wi-Fi प्रयोग गर्दा सुरक्षा सुनिश्चितता, क्षेत्रीय प्रतिबन्धहरूबाट बच्ने आदि उद्देश्यहरूका लागि। Ubuntu मा OpenVPN वा L2TP/IPsec जस्ता धेरै VPN विधिहरू समर्थन गर्दछ र GUI तथा CLI दुवैबाट सेटअप गर्न सकिन्छ। यहाँ प्रतिनिधि VPN जडान सेटअप प्रक्रियाहरूको व्याख्या गरिन्छ।

OpenVPN लाई GUI मा सेटअप गर्ने तरिका (NetworkManager प्रयोग)

आवश्यक प्याकेजहरूको स्थापना

sudo apt update
sudo apt install network-manager-openvpn-gnome
स्थापना पछि, Ubuntu लाई एकपटक पुन: सुरु गर्नु निश्चित हुन्छ।

सेटअप प्रक्रिया

  1. माथि दायाँमा रहेको नेटवर्क आइकन → ‘VPN सेटिङ्स’ वा ‘VPN थप्नुहोस्’ छान्नुहोस्
  2. ‘OpenVPN’ छान्नुहोस्, ‘सिर्जना’ क्लिक गर्नुहोस्
  3. VPN सर्भरबाट प्रदान गरिएको सेटिङ जानकारी 입력 गर्नुहोस्:
  • सर्भरको ठेगाना
  • प्रमाणीकरण विधि (प्रयोगकर्ता नाम + पासवर्ड वा प्रमाणपत्र)
  • CA प्रमाणपत्र वा गोप्य कुञ्जी (आवश्यक भए अनुसार)
  1. आवश्यक भए अनुसार प्रोक्सी वा DNS सेटिङ पनि गर्नुहोस्
  2. सेटिङ सङ्ग्रह गर्नुहोस् र जडान सक्रिय गर्नुहोस्
जडान सफल भएमा, स्क्रिनको दायाँ माथि ‘कुञ्जी’ आइकन देखाइन्छ।

L2TP/IPsec लाई GUI मा सेटअप गर्ने तरिका

थप प्याकेजहरूको स्थापना

sudo apt install network-manager-l2tp-gnome
स्थापना पछि पुन: सुरु गर्दा, L2TP विकल्प देखाइन्छ।

सेटअप प्रक्रिया

  1. VPN थप्नबाट ‘L2TP’ छान्नुहोस्
  2. सर्भर ठेगाना-प्रयोगकर्ता नाम-पासवर्ड 입력 गर्नुहोस्
  3. ‘IPsec सेटिङ’ → पूर्व-साझा कुञ्जी (Pre-shared Key) 입력 गर्नुहोस्
  4. विस्तृत सेटिङमा, MPPE (Microsoft Point-to-Point Encryption) जस्ता विकल्पहरू जाँच गर्नुहोस्
  5. सङ्ग्रह गर्नुहोस् र जडान प्रयास गर्नुहोस्

CLI मा OpenVPN सेटअप गर्ने तरिका

GUI नभएको वातावरणमा, कमान्ड लाइनबाट OpenVPN जडान गर्न सकिन्छ।

१. प्याकेजहरूको स्थापना

sudo apt install openvpn

२. जडान कमान्डको निष्पादन

VPN सेवा प्रदायकबाट.ovpnफाइल प्राप्त भएको अवस्थामा, निम्नानुसार जडान गर्नुहोस्:
sudo openvpn --config your-config.ovpn
※ पासवर्ड प्रमाणीकरण आवश्यक भएमा, टर्मिनलमा 입력 मागिन्छ।

VPN जडान समयमा समस्या समाधान विधि

VPN जडान राम्रोसँग नभएमा, निम्न जाँच गर्नुहोस्:
  • सर्भर ठेगाना वा पोर्ट नम्बर सही छ कि छैन
  • फायरवाल सेटिङ (ufw) वा ISP पक्षको प्रतिबन्ध छैन
  • आवश्यक प्रमाणपत्र फाइलहरू सही स्थानमा छन् कि छैनन्
  • journalctl -xe वा /var/log/syslog मा त्रुटि लग जाँच गर्नुहोस्
GUI मा सेटअप गर्दा पनि, पछाडि NetworkManager ले लग रेकर्ड गर्दछ, त्यसैलेnmcliकमान्ड वाsystemctl status NetworkManagerआदि बाट स्थिति बुझ्न सकिन्छ।

7. सामान्य नेटवर्क समस्याहरू र समाधान विधिहरू

युभुन्टुमा नेटवर्क सेटअप गरे तापनि, “कुनै कारणले इन्टरनेटमा जडान हुन सक्दैन” “Wi-Fi देखा पर्दैन” जस्ता समस्याहरूसँग सामना गर्नुपर्न सक्छ। यहाँ, सामान्य समस्याहरूको कारणहरू र सम्बोधन गर्ने तरिकाहरूलाई विशिष्ट रूपमा प्रस्तुत गरिएको छ।

नेटवर्क जडान नहुँदा आधारभूत जाँच

नेटवर्कमा जडान गर्न नसकिने अवस्थामा, निम्नानुसार क्रममा समस्याको विभाजन गर्नुहोस्।

१. हार्डवेयरको जडान जाँच

  • ह्यार्डवायर LAN केबल राम्रोसँग जडान भएको छ कि छैन
  • वायरलेस एडाप्टर सक्रिय छ कि छैन (Wi-Fi को स्विच ON छ कि)
कमान्डले डिभाइसको अवस्था जाँच गर्नुहोस्:
nmcli device status
यदि Wi-Fi एडाप्टर “unavailable” वा “disconnected” छ भने, हार्डवेयर पहिचान नभएको सम्भावना छ।

२. IP ठेगाना प्राप्त भएको छ कि जाँच गर्नुहोस्

ip a
नेटवर्क इन्टरफेस (उदाहरण:enp0s3वाwlp2s0) मा सही IP ठेगाना आवंटित नभएको अवस्थामा, DHCP को असफलता वा सेटिङ गल्ती हुन सक्छ।

३. नेटवर्क पहुँचको जाँच

निम्न कमान्डले गेटवेमा पुग्ने जाँच गर्नुहोस्:
ping 192.168.1.1
गुगलको DNS जस्ता, बाह्य साइटहरूमा जडान जाँच पनि प्रभावकारी छ:
ping 8.8.8.8
IP मा पुग्छ तर डोमेन नाममा पुग्दैन भने, DNS सेटिङको समस्या हो।

Wi-Fi पहिचान नहुने / SSID देखा नपर्ने

Wi-Fi चिप सही रूपमा पहिचान नभएको अवस्थामा, ड्राइभर अभाव हुन सक्छ।

समाधान विधि:

lshw -C network
यो कमान्डमा “UNCLAIMED” देखिएको छ भने, ड्राइभर लोड भएको छैन। निम्न कमान्डले प्रोप्राइटरी ड्राइभर उपलब्ध छ कि जाँच गर्न सकिन्छ:
sudo ubuntu-drivers devices
सिफारिस गरिएको ड्राइभर देखिएको छ भने, इन्स्टल गरेर पुन: सुरु गर्नुहोस्:
sudo apt install [सिफारिस गरिएको ड्राइभर नाम]

DNS को समस्याले नाम समाधान नहुने

  • IP मा जडान हुन्छ तर डोमेन नाममा हुँदैन भने DNS सेटिङमा समस्या छ।
  • resolvectl status वा cat /etc/resolv.conf ले हालको DNS सेटिङ जाँच गर्नुहोस्।

समाधान:

Netplan वा NetworkManager को सेटिङमा DNS लाई गुगल (८.८.८.८ आदि) मा निर्दिष्ट गरेर पुन: जडान गर्नुहोस्।

सेटिङ परिवर्तन गरे पनि प्रतिबिम्बित नहुने

  • GUI मा परिवर्तन गरे पनि नेटवर्क प्रतिक्रिया नदिने अवस्थामा, पुन: जडान वा पुन: सुरु आवश्यक छ।
  • CLI वातावरणमा निम्न कमान्डले स्पष्ट रूपमा प्रतिबिम्बित गर्दछ:
sudo netplan apply
NetworkManager लाई पुन: सुरु गर्नु पनि प्रभावकारी छ:
sudo systemctl restart NetworkManager

8. Ubuntu नेटवर्क सेटिङ सम्बन्धी FAQ

Ubuntu को नेटवर्क सेटिङ सम्बन्धमा, शुरुआती देखि मध्य तहका सम्मका धेरै प्रयोगकर्ताहरूले सजिलै शंका गर्ने बुँदाहरू संकलित गरेका छौं। तल दिइएका छन्, वास्तविक रूपमा प्रायः खोजिने सामग्री वा समस्या उदाहरणहरूमा आधारित FAQ हरू।

Q1: Ubuntu मा Wi-Fi देखा पर्दैन। के गर्न सकिन्छ?

A1:Wi-Fi एडाप्टरले सही रूपमा पहिचान नगरेको हुन सक्छ। पहिले निम्न कमान्डले डिभाइसको अवस्था जाँच गर्नुहोस्:
lshw -C network
“UNCLAIMED” वा “DISABLED” देखाइएको छ भने, ड्राइभरको समस्या हुन सक्छ। निम्न चरणहरू अनुसार समाधान गर्नुहोस्:
  1. ड्राइभरको उपलब्धता जाँच गर्नुहोस्:
sudo ubuntu-drivers devices
  1. सिफारिस गरिएको ड्राइभर स्थापना गर्नुहोस्:
sudo apt install [देखाइएको सिफारिस गरिएको ड्राइभर]
  1. पुन: सुरु पछि, Wi-Fi सक्रिय भएको जाँच गर्नुहोस्

Q2: स्थिर IP ठेगाना सेट गरे पनि इन्टरनेटमा जडान हुन सक्दैन। किन?

A2:निम्न बुँदाहरू पुन: जाँच गर्नुहोस्:
  • गेटवेको IP ठेगाना सही छ कि (उदाहरण: 192.168.1.1)
  • DNS सर्भर सही रूपमा सेट गरिएको छ कि (उदाहरण: 8.8.8.8)
  • सबनेट मास्क (प्रिफिक्स) को सेटिङ उपयुक्त छ कि (उदाहरण: /24)
YAML फाइलको वर्णन त्रुटि वा,netplan applyको नचलाइएको पनि कारण हुन सक्छ।

Q3: CLI मात्रले नेटवर्क सेटिङ पूरा गर्न सकिन्छ?

A3:हो, सम्भव छ। GUI नभएको सर्भर वातावरणमा निम्न दुई मुख्य रूपमा प्रयोग हुन्छन्:
  • nmcli: NetworkManager आधारित नेटवर्क सेटिङ
  • netplan: YAML आधारित सेटिङ विधि (Ubuntu 18.04 पछि)
उदाहरणका लागि, Wi-Fi मा जडान निम्न अनुसार सम्भव छ:
nmcli device wifi connect "SSID" password "password"
स्थिर IP को सेटिङ, Netplan मा YAML फाइल सम्पादन पछि, निम्नले प्रतिबिम्बित:
sudo netplan apply

Q4: सेटिङ परिवर्तन प्रतिबिम्बित गर्न पुन: सुरु आवश्यक छ?

A4:पुन: सुरु बिना सेटिङ प्रतिबिम्बित गर्ने विधि छ:
  • GUI वातावरणमा, एकपटक नेटवर्क बन्द गरेर पुन: जडान
  • CLI वातावरणमा, निम्न कमान्डले प्रतिबिम्बित सम्भव:
sudo netplan apply
वा,
sudo systemctl restart NetworkManager

Q5: नेटवर्क सेटिङलाई प्रारम्भिक अवस्थामा कसरी फर्काउन सकिन्छ?

A5:NetworkManager प्रयोग गर्दा, विद्यमान जडान प्रोफाइल हटाएर रिसेट सम्भव छ।
nmcli connection show
nmcli connection delete <जडान नाम>
त्यस्तै, Netplan प्रयोग गर्दा, सेटिङ फाइल सम्पादन गरेर सामग्री रिसेट गरेपछि, फेरिnetplan applyगर्नुहोस्।

9. सारांश

Ubuntu को नेटवर्क सेटिङ्ग उद्देश्य र वातावरण अनुसार विभिन्न विधिहरू अवस्थित छन्, सुरुमा अलमल हुन सक्छ। यद्यपि, यो लेखमा प्रस्तुत गरिएका सामग्रीहरूलाई बुझेर, नौसिखियाबाट उन्नत प्रयोगकर्तासम्मका लागि उपयुक्त ठोस ज्ञान प्राप्त गर्न सकिन्छ।

यो लेखमा व्याख्या गरिएका मुख्य बुँदाहरू

  • GUI (NetworkManager) द्वारा सहज नेटवर्क कनेक्सन र सेटिङ्ग
  • CLI (nmcli वा Netplan) प्रयोग गरेर सर्वर वातावरणमा लचिलो कन्फिगरेसन
  • स्थिर IP ठेगाना वा DNS को विस्तृत सेटिङ्ग विधि
  • OpenVPN वा L2TP/IPsec जस्ता VPN कनेक्सनका चरणहरू
  • समस्या उत्पन्न हुँदा निदान र समाधानका विशिष्ट उदाहरणहरू
  • खोजीमा सजिलै भेटिने प्रश्नहरूको उत्तर (FAQ)

आफ्नो वातावरणमा उपयुक्त विधि छानौं

नेटवर्क सेटिङ्ग “Ubuntu लाई कसरी प्रयोग गरिरहनुभएको छ” अनुसार परिवर्तन हुन्छ।
प्रयोग परिदृश्यसिफारिस गरिएको सेटिङ्ग विधि
डेस्कटप प्रयोगGUI (NetworkManager) मा सहज सञ्चालन
सर्वर·क्लाउड प्रयोगCLI (Netplan) मा निश्चित कन्फिगरेसन
दूरस्थ सञ्चालनSSH + nmcli वा YAML सेटिङ्गबाट व्यवस्थापन
सुरक्षाको जोडVPN + म्यानुअल DNS सेटिङ्गबाट सुरक्षाको वृद्धि

स्थिर नेटवर्कले कार्य दक्षतालाई ठूलो प्रभाव पार्छ

Ubuntu को लचिलो कस्टमाइजेसन क्षमता आकर्षक छ, तर यसको विपरीत, सेटिङ्ग त्रुटिका कारण सञ्चारमा समस्या उत्पन्न हुन सक्छ। यो गाइडलाई प्रयोग गरेर, नेटवर्क सेटिङ्ग सम्बन्धी “केही असुरक्षा” लाई हटाउनुहोस् र आत्मविश्वासका साथ सञ्चालन गर्न सक्षम हुनुहोस्। यदि सेटिङ्ग गर्दा अस्पष्ट बिन्दुहरू वा सफल नहुने भागहरू भएमा, यो लेखलाई जतिसुकै पटक पढ्नुहोस्। आधारभूतदेखि व्यावहारिकसम्म व्यवस्थित रूपमा सिक्न सकिने सामग्री छ। यसरी “Ubuntu नेटवर्क सेटिङ्ग” को पूर्ण गाइड समाप्त हुन्छ। अर्को चरणको रूपमा, नेटवर्क मोनिटरिङ उपकरण वा फायरवाल सेटिङ्ग जस्ता, थप उन्नत सुरक्षा व्यवस्थापनतर्फ अघि बढ्नु पनि सिफारिस गरिन्छ।
侍エンジニア塾