目次
- 1 Ubuntu मा SSH सेटिङ र सुरक्षा सुदृढीकरण गाइड
- 1.1 1. SSH के हो? Ubuntu मा प्रयोग गर्ने तरिका
- 1.2 2. Ubuntu मा SSH इन्स्टल गर्ने तरिका
- 1.3 3. SSH सेवा को स्थिति जाँच र प्रणाली सुरु हुँदा सक्रिय बनाउने
- 1.4 4. फायरवाल सेटिङमा SSH अनुमति दिने तरिका
- 1.5 5. Ubuntu SSH सर्भरमा जडान गर्ने तरिका
- 1.6 6. SSH को उन्नत सेटिङ (पोर्ट परिवर्तन, रूट लगइन अक्षम)
- 1.7 7. SSH सर्भरको सुरक्षा सुदृढीकरण(सर्वोत्तम अभ्यास)
- 1.8 8. SSH जडानसँग सम्बन्धित सामान्य समस्या समाधान
- 1.9 सारांश
Ubuntu मा SSH सेटिङ र सुरक्षा सुदृढीकरण गाइड
1. SSH के हो? Ubuntu मा प्रयोग गर्ने तरिका
SSH(Secure Shell)रिमोटमा सुरक्षित रूपमा सर्भरमा जडान गर्न र सञ्चालन गर्नको लागि प्रोटोकल हो। विशेष गरी Ubuntu जस्ता Linux प्रणालीहरूमा, कमाण्ड‑लाइन‑आधारित व्यवस्थापन उपकरणको रूपमा यो अत्यन्त महत्वपूर्ण छ। SSH प्रयोग गर्दा, सर्भरसँगको संचार एन्क्रिप्ट हुन्छ, जसले तेस्रो पक्षबाट अनधिकृत पहुँच वा सुन्ने कार्यलाई रोक्छ। सम्बन्धित लिङ्क: SSH के हो? आधिकारिक Ubuntu दस्तावेज2. Ubuntu मा SSH इन्स्टल गर्ने तरिका
SSH प्रयोग गर्नका लागि, Ubuntu मा SSH सर्भर इन्स्टल गर्ने चरणहरू प्रस्तुत गरिन्छ।- प्याकेज सूची अद्यावधिक:
sudo apt update- OpenSSH सर्भर इन्स्टल:
sudo apt install openssh-server- सेवाको सुरु र स्थिति जाँच:
sudo systemctl status sshटिप्पणी: Ubuntu को आधिकारिक पृष्ठमा पनिOpenSSH को विस्तृत जानकारी उपलब्ध छ।
3. SSH सेवा को स्थिति जाँच र प्रणाली सुरु हुँदा सक्रिय बनाउने
SSH सही रूपमा काम गरिरहेको छ कि छैन जाँच गर्नुहोस्, र प्रणाली सुरु हुँदा स्वचालित रूपमा सुरु हुने गरी सेट गर्नुहोस्。- सेवा को स्थिति जाँच:
sudo systemctl status ssh- सुरु हुँदा SSH लाई स्वचालित रूपमा सुरु गराउने:
sudo systemctl enable ssh4. फायरवाल सेटिङमा SSH अनुमति दिने तरिका
Ubuntu मा डिफल्ट रूपमा स्थापित UFW(Uncomplicated Firewall)लाई प्रयोग गरेर, SSH पहुँचलाई अनुमति दिनुहोस्।- फायरवालमा SSH जडानलाई अनुमति दिनुहोस्:
sudo ufw allow ssh- UFW को स्थिति जाँच:
sudo ufw status
5. Ubuntu SSH सर्भरमा जडान गर्ने तरिका
रिमोटबाट SSH जडान गर्न, तलका चरणहरू पालना गर्नुहोस्।- IP ठेगाना जाँच:
ip a- SSH मार्फत जडान:
ssh username@ip_addressपहिलो जडानमा चेतावनी देखिएमा, “yes” टाइप गर्नुहोस्, पासवर्ड प्रविष्ट गरेर अगाडि बढ्नुहोस्। सुझाव: Windows प्रयोगकर्ताहरूको लागि, PuTTY नामक सफ्टवेयर प्रयोग गरेर SSH जडान गर्न सकिन्छ।6. SSH को उन्नत सेटिङ (पोर्ट परिवर्तन, रूट लगइन अक्षम)
SSH को डिफल्ट सेटिङ परिवर्तन गरेर, सुरक्षा सुधार गरिन्छ।- डिफल्ट पोर्ट परिवर्तन: SSH को डिफल्ट पोर्ट 22 परिवर्तन गरेर, ब्रुट फोर्स आक्रमणको जोखिम घटाउन सकिन्छ।
sudo nano /etc/ssh/sshd_config
#Port 22 → इच्छित नम्बरमा परिवर्तन- रूट लगइन अक्षम: सुरक्षा बढाउनको लागि, रूट प्रयोगकर्ताको लगइन अक्षम गरिन्छ।
PermitRootLogin noपरिवर्तन पछि, SSH सेवा पुनः सुरु गर्नुहोस्।sudo systemctl restart ssh
7. SSH सर्भरको सुरक्षा सुदृढीकरण(सर्वोत्तम अभ्यास)
SSH को सुरक्षा सुदृढीकरणका लागि सर्वोत्तम अभ्यासहरू प्रस्तुत गर्दछौं।- SSH कुञ्जी प्रमाणीकरणको प्रयोग: पासवर्ड प्रमाणीकरणको सट्टा, सार्वजनिक कुञ्जी प्रमाणीकरण प्रयोग गरेर सुरक्षा सुदृढीकरण हुन्छ। SSH कुञ्जी निर्माण गाइड लाई सन्दर्भ गरी, कुञ्जी जोडी सेटअप गरौं।
- निर्दिष्ट प्रयोगकर्ताहरूमा मात्र पहुँच सीमित गर्नुहोस्:
निर्दिष्ट प्रयोगकर्ताहरू मात्र SSH पहुँच गर्न सकून् भनेर,
AllowUsersनिर्देश प्रयोग गरिन्छ। - Fail2Ban द्वारा ब्रूट फोर्स आक्रमण रोकथाम: धेरै पटक लगइन असफलता स्वचालित रूपमा ब्लक गर्ने Fail2Ban स्थापना गर्नुहोस्।
sudo apt install fail2banसेटिङ्गका लागि, आधिकारिक दस्तावेजFail2Ban को सेटिङ्ग विधि लाई सन्दर्भ गर्नुहोस्।8. SSH जडानसँग सम्बन्धित सामान्य समस्या समाधान
यदि SSH जडानमा समस्या उत्पन्न हुन्छ भने, तलको जाँचसूचीलाई सन्दर्भ गरी समाधान गर्नुहोस्。- फायरवाल सेटिङ त्रुटि:UFW वा अन्य फायरवाल सही रूपमा सेट गरिएको छ कि छैन जाँच गर्नुहोस्。
- IP ठेगाना जाँच:IP ठेगाना सही छ कि छैन पुनः जाँच गर्नुहोस्。
- SSH सेटिङ फाइल त्रुटि:
/etc/ssh/sshd_configमा त्रुटि छैन कि छैन जाँच गर्नुहोस्, आवश्यक परे पुनः सुरु गर्नुहोस्。



