Ubuntu मा deb प्याकेजहरू स्थापना गर्ने विधि

1. परिचय

2. deb प्याकेज भनेको के हो?

निर्भरता भनेको के हो?

3. deb प्याकेजको स्थापना विधिको तयारी

• apt: Ubuntu को आधिकारिक रिपोजिटरीबाट प्याकेजहरू स्थापना गर्नका लागि कमान्ड लाइन उपकरण। डिफल्ट रूपमा स्थापित छ।
• dpkg: deb फाइलहरूलाई प्रत्यक्ष रूपमा ह्यान्डल गर्नका लागि निम्न-स्तरीय प्याकेज व्यवस्थापन उपकरण। यो पनि डिफल्ट रूपमा स्थापित छ।

sudo apt update && sudo apt upgrade

4. deb प्याकेजको स्थापना विधि

4.1 आधिकारिक रिपोजिटरीबाट स्थापना

sudo apt install vlc

4.2 स्थानीय deb फाइलबाट स्थापना

sha256sum /path/to/package.deb

sudo apt install ./path/to/package.deb

sudo dpkg -i /path/to/package.deb
sudo apt-get install -f

4.3 रिपोजिटरीमा नभएका deb प्याकेजको स्थापना

sudo add-apt-repository ppa:example/ppa
sudo apt update
sudo apt install package_name

sudo apt install ppa-purge
sudo ppa-purge ppa:example/ppa

PPA को सुरक्षा र GPG कुञ्जीको प्रमाणीकरण

wget -qO - https://example.com/repo.gpg.key | sudo apt-key add -

PPA को व्यवस्थापन

ls /etc/apt/sources.list.d/

sudo add-apt-repository --remove ppa:example/ppa

5. deb प्याकेजहरूको हटाउने र सफाई

5.1 हटाउने विधि

sudo apt remove vlc

sudo apt purge vlc

sudo dpkg -r package_name

5.2 सफाई

sudo apt autoremove
sudo apt clean

5.3 समस्या निवारण

sudo dpkg --remove --force-remove-reinstreq package_name

sudo dpkg --add-architecture i386
sudo apt update

6. deb प्याकेज स्थापना गर्दा ध्यान दिनुपर्ने बुँदाहरू

• निर्भरता समस्याहरू: dpkg द्वारा स्थापना गर्दा निर्भरताहरूको अभाव हुन सक्छ। त्यस अवस्थामा sudo apt-get install -f ले निर्भरता समाधान गर्दछ।
• सुरक्षा: deb फाइलहरूको स्थापना विश्वसनीय स्रोतहरूबाट गर्नु अत्यन्त महत्वपूर्ण छ। अनौपचारिक साइटहरूबाट डाउनलोड गरिएका फाइलहरूमा मालवेयर वा अनधिकृत कोड समावेश हुने जोखिम हुन्छ, त्यसैले आधिकारिक साइटहरू वा विश्वसनीय रिपोजिटरीहरूबाट डाउनलोड गर्न दृढतापूर्वक सिफारिस गरिन्छ। यसबाहेक, फाइलको डिजिटल हस्ताक्षर वा GPG कुञ्जीहरू जाँच गरेर प्याकेजको प्रामाणिकता सुनिश्चित गर्न सकिन्छ र प्रणालीको सुरक्षालाई उन्नत बनाउन सकिन्छ।

gpg --verify /path/to/package.deb

• नियमित ब्याकअप: PPA वा अज्ञात .deb फाइलहरू स्थापना गर्नुअघि, सम्पूर्ण प्रणालीको ब्याकअप लिन सिफारिस गरिन्छ। कुनै समस्या उत्पन्न भएमा प्रणालीलाई पुनर्स्थापना गर्न सकियोस् भनेर तयार राख्नु शान्ति प्रदान गर्दछ।

7. deb प्याकेजको प्रयोगका उदाहरणहरू

sudo apt install ./google-chrome-stable_current_amd64.deb

8. ग्राफिकल प्रयोगकर्ता इन्टरफेस (GUI) द्वारा स्थापना

Ubuntu सफ्टवेयर सेन्टर प्रयोग गरेर स्थापना

1. डाउनलोड गरिएको deb फाइललाई डबल क्लिक गर्दा, Ubuntu सफ्टवेयर सेन्टर स्वतः खुल्छ।
2. प्याकेजको विस्तृत जानकारी देखाइन्छ, त्यसैले “स्थापना” बटन क्लिक गर्नुहोस्।
3. आवश्यक भए प्रशासक पासवर्ड प्रविष्ट गर्नुहोस्। स्थापना सुरु हुन्छ र केही सेकेन्ड देखि केही मिनेटमा सम्पन्न हुन्छ।

gdebi प्रयोग गरेर स्थापना

1. gdebi स्थापना गर्नुहोस्। bash sudo apt install gdebi
2. डाउनलोड गरिएको deb फाइललाई दायाँ क्लिक गर्नुहोस् र “GDebi Package Installer मा खोल्नुहोस्” छान्नुहोस्।
3. “स्थापना” बटन क्लिक गर्नुहोस् र आवश्यक भए प्रशासक पासवर्ड प्रविष्ट गर्नुहोस्।

9. सामुदायिक समर्थन र अतिरिक्त स्रोतहरू

• Ubuntu Forums: Ubuntu Forums – Ubuntu सम्बन्धी प्रश्नहरू सोध्न वा जानकारी आदानप्रदान गर्न सकिने फोरम।
• Ask Ubuntu: Ask Ubuntu – प्राविधिक प्रश्नहरूका लागि समुदायको Q&A साइट।
• Official Ubuntu Documentation: Ubuntu Documentation – आधिकारिक Ubuntu कागजात।

10. सामान्यतया प्रयोग हुने कमान्डहरूको सारांश

• प्रणालीको अद्यावधिक: bash sudo apt update && sudo apt upgrade
• आधिकारिक रिपोजिटरीबाट स्थापना: bash sudo apt install package_name
• deb फाइलबाट स्थापना: bash sudo apt install ./path/to/package.deb
• PPA थप्ने: bash sudo add-apt-repository ppa:example/ppa
• PPA हटाउने र आधिकारिक रिपोजिटरीमा फर्किने: bash sudo ppa-purge ppa:example/ppa
• प्याकेज हटाउने: bash sudo apt remove package_name
• प्याकेजको पूर्ण हटाउने (कन्फिग फाइलहरू सहित): bash sudo apt purge package_name
• अनावश्यक प्याकेजहरूको स्वचालित हटाउने: bash sudo apt autoremove
• क्यास सफा गर्ने: bash sudo apt clean
• डिजिटल हस्ताक्षरको जाँच: bash gpg --verify /path/to/package.deb

11. सारांश

12. अतिरिक्त सुझावहरू र उत्कृष्ट अभ्यासहरू

• apt-cache कमान्ड: प्याकेजको जानकारी खोज्नको लागि apt-cache search package_name प्रयोग गर्नुहोस्।
• apt-mark कमान्ड: विशेष प्याकेजलाई होल्ड गरेर स्वचालित अपग्रेड रोक्नुहोस्। bash sudo apt-mark hold package_name sudo apt-mark unhold package_name
• नियमित अपडेटहरू: सुरक्षा कायम राख्नको लागि, प्रणालीका प्याकेजहरूलाई नियमित रूपमा अपडेट गर्नुहोस्।
• प्याकेज व्यवस्थापन उपकरणहरूको उपयोग: dpkg-query वा aptitude जस्ता उपकरणहरू प्रयोग गरेर, प्याकेजको विस्तृत जानकारी प्राप्त गर्न वा उन्नत व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ।

13. समस्या निवारण र सामान्य त्रुटिहरू

• “Dependency is not satisfiable” त्रुटि: आवश्यक निर्भरताहरू अभाव भएको अवस्थामा यो उत्पन्न हुन्छ।sudo apt-get install -fले यसलाई समाधान गर्न सक्छ, वा “universe” वा “multiverse” repository लाई सक्रिय बनाएर पुनः प्रयास गर्नुहोस्।
• “Unable to locate package” त्रुटि: प्याकेजको नाम सही नभएको वा repository थपिएको नभएको हुन सक्छ।sudo apt update चलाएर प्याकेज सूची अद्यावधन गर्नुहोस्।
• “Broken packages” त्रुटि: स्थापना प्रक्रियामा प्याकेजहरू क्षतिग्रस्त भएको अवस्थामा यो उत्पन्न हुन्छ। निम्न कमान्डहरूले समस्या समाधान गर्छन्: bash sudo dpkg --configure -a sudo apt --fix-broken install
• नेटवर्क समस्याहरू: “Failed to fetch” त्रुटि उत्पन्न भएमा, इन्टरनेट जडान जाँच्नुहोस् वा स्रोत सूची सम्पादन गरेर अर्को मिरर प्रयास गर्नुहोस्।

14. Quick Reference Cheat Sheet

• प्रणाली अद्यावधिक र अपग्रेड: bash sudo apt update && sudo apt upgrade
• रिपोजिटरीबाट प्याकेज स्थापना: bash sudo apt install package_name
• deb फाइलबाट स्थापना: bash sudo apt install ./path/to/package.deb
• प्याकेज हटाउने: bash sudo apt remove package_name
• क्यास सफाई: bash sudo apt clean

अन्तिम सारांश