目次
1. परिचय
Ubuntu मा CPU तापमान निगरानी गर्नु प्रणालीको प्रदर्शन कायम राख्न र अत्यधिक तताउनबाट सम्भावित क्षति रोक्नका लागि महत्वपूर्ण छ। विशेष गरी लामो समयको उच्च भारको काम वा वातावरणीय तापमान उच्च हुँदा, CPU तापमान निगरानी प्रणालीको स्थिरता कायम राख्न अत्यावश्यक छ। यो लेखमा, Ubuntu मा CPU तापमान जाँच्ने विभिन्न विधिहरू प्रस्तुत गरिएको छ र प्रयोगकर्ताको आवश्यकताअनुसार उपकरण छनोट गर्न सहयोग गर्दछ।
2. Ubuntu मा CPU तापमान निगरानीको महत्व
CPU तापमानको निगरानीले प्रणालीको प्रदर्शन र आयुमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्छ। अत्यधिक तापले CPU को क्लक गति स्वचालित रूपमा घटाउने थर्मल थ्रोटलिङ निम्त्याउँछ, जसले प्रदर्शनमा कमी ल्याउँछ। यसबाहेक, लामो समयसम्मको अत्यधिक तापले CPU र अन्य हार्डवेयर कम्पोनेन्टहरूलाई शारीरिक क्षति पुर्याउन सक्छ। यसलाई रोक्न, प्रणालीको सामान्य सञ्चालन सुनिश्चित गर्न र खराबी हुनुभन्दा पहिले रोक्नका लागि, CPU तापमानको नियमित निगरानी महत्वपूर्ण छ।3. Glances प्रयोग गरेर समग्र प्रणाली निगरानी
Glances एक शक्तिशाली उपकरण हो जसले CPU तापमान समावेश विभिन्न प्रणाली मेट्रिक्सहरूलाई वास्तविक समयमा निगरानी गर्न सक्छ। प्रणालीको समग्र अवस्थालाई एक नजरमा जाँच गर्न सकिने भएकाले, CPU तापमान मात्र होइन, स्मृति प्रयोग दर वा डिस्क I/O जस्ता जानकारीहरू पनि सजिलै बुझ्न सकिन्छ।स्थापना र सेटअप
- Glances स्थापना गर्नको लागि, पहिले Python को प्याकेज व्यवस्थापक pip प्रयोग गर्नुहोस्।
bash sudo apt install python3-pip sudo pip3 install glances - स्थापना पछि, निम्न कमान्डले Glances लाई सुरु गर्नुहोस्।
bash glances - Glances सुरु भएपछि,
[f]कुञ्जीलाई थिचेर CPU तापमान जस्ता सेन्सर जानकारीहरू प्रदर्शित हुन्छन्।
वेब सर्वर मोडमा प्रयोग
Glances लाई वेब सर्वर मोडमा पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ, र अन्य उपकरणहरूबाट वेब ब्राउजर प्रयोग गरेर प्रणाली जानकारी जाँच गर्न सकिन्छ। यो मोड प्रयोग गर्नको लागि, निम्न कमान्ड कार्यान्वयन गर्नुहोस्।bash glances -wवेब ब्राउजरबाट दिइएको URL मा पहुँच गर्दा, CPU तापमान समावेश प्रणाली जानकारीहरू हेर्न सकिन्छ।फाइदाहरू र सीमाहरू
Glances को सबैभन्दा ठूलो फाइदा भनेको प्रणालीको समग्र विस्तृत जानकारीलाई एक नजरमा जाँच गर्न सकिनु हो। तथापि, केवल CPU तापमान मात्र जाँच गर्न चाहनुहुन्छ भने, जानकारीको मात्रा धेरै भएको महसुस हुन सक्छ।4. lm-sensors बाट प्रत्यक्ष रूपमा सेन्सर जानकारी प्राप्त गर्ने
lm-sensors एक सरल उपकरण हो जसले CPU तापमान समावेश सेन्सर जानकारी प्रत्यक्ष रूपमा प्राप्त गर्न सक्छ। यो धेरै Linux प्रयोगकर्ताहरू द्वारा प्रयोग गरिन्छ किनकि यो प्रणालीमा सेन्सर जानकारी प्रदर्शित गर्नको लागि सबैभन्दा प्रत्यक्ष विधि हो।स्थापना र सेटिङ
- lm-sensors स्थापना गर्नको लागि, निम्न कमान्ड चलाउनुहोस्।
bash sudo apt-get install lm-sensors - स्थापना पछि, प्रणालीमा सबै सेन्सरहरू पत्ता लगाउनको लागि, निम्न कमान्ड प्रयोग गर्नुहोस्।
bash sudo sensors-detect - केही प्रोम्प्टहरूको लागि «YES» भर्नुहोस् र सेन्सर पत्ता लगाउने कार्य गर्नुहोस्।
CPU तापमानको प्रदर्शन
पत्ता लगाउने समाप्त भएपछि,sensors कमान्ड प्रयोग गरेर CPU तापमान समावेश सेन्सर जानकारी प्रदर्शित गर्न सकिन्छ।bash sensors कमान्ड चलाउँदा, वर्तमान CPU तापमान वा अन्य सेन्सर जानकारी प्रदर्शित हुन्छ।फाइदाहरू र सीमाहरू
lm-sensors सरल र प्रयोग गर्न सजिलो छ, CPU तापमान छिटो जाँच गर्न उपयुक्त छ। तथापि, विस्तृत प्रणाली जानकारी आवश्यक भएमा वा अन्य उपकरणहरूबाट रिमोट रूपमा निगरानी गर्न Glances जस्ता उपकरणहरू बढी उपयुक्त हुनेछन्।
5. थर्मल जोन जानकारीलाई प्रत्यक्ष पहुँच गर्ने विधि
Ubuntu मा, प्रणालीको फाइल सिस्टम मार्फत तापमान सेन्सरको जानकारी प्रत्यक्ष रूपमा प्राप्त गर्न सकिन्छ। यो सबैभन्दा सरल विधिहरू मध्ये एक हो र थप सफ्टवेयर स्थापना गर्ने आवश्यकता हुँदैन।/sys/class/thermal/ प्रयोग गर्ने
प्रणालीको तापमान सेन्सर जानकारी/sys/class/thermal/ डाइरेक्टरी भित्र संग्रहित छ। सीपीयू तापमान जाँच गर्न, निम्नानुसार कमान्ड चलाउनुहोस्।bash cat /sys/class/thermal/thermal_zone0/tempनिस्कने मान मिलिडिग्री एकाइको तापमान हो, उदाहरणका लागि27800 ले २७.८℃ लाई जनाउँछ।सेन्सरहरूको अन्वेषण
प्रणाली अनुसार, धेरै सेन्सरहरू हुन सक्छन्। प्रत्येक सेन्सरको मान जाँच गर्न,thermal_zone* डाइरेक्टरीहरू अन्वेषण गर्न आवश्यक छ।bash cat /sys/class/thermal/thermal_zone1/tempफाइदाहरू र सीमाहरू
यो विधिको फाइदा थप सफ्टवेयर आवश्यक नपर्नु हो। यद्यपि, सेन्सरहरूको स्थान र नाम प्रणाली अनुसार फरक हुने भएकाले, खोज्न समय लाग्न सक्छ। साथै, एकाइ मिलिडिग्रीमा देखाइने भएकाले, मान व्याख्या गर्दा ध्यान दिन आवश्यक छ।6. प्रत्येक विधिको तुलना
प्रत्येक उपकरण र विधिमा आफ्नै अद्वितीय फाइदाहरू र सीमाहरू छन्। Glances ले व्यापक प्रणाली निगरानी सम्भव बनाउँछ र रिमोट पहुँच पनि प्रदान गर्दछ, तर जानकारीको मात्रा धेरै हुनुले यसको बेफाइदा हो। अर्कोतर्फ, lm-sensors ले CPU तापमान जाँच गर्न सरल र प्रत्यक्ष विधि हो, जसले गर्दा यसलाई सजिलै प्रयोग गर्न सकिन्छ। अन्तमा, प्रणाली फाइलहरूलाई प्रत्यक्ष पहुँच गर्ने विधिले अतिरिक्त सफ्टवेयर आवश्यक पर्दैन, तर जानकारी अलि ह्यान्डल गर्न गाह्रो हुन सक्छ।7. निष्कर्ष
CPU तापक्रमको निगरानी Ubuntu प्रणालीको प्रदर्शन र आयु कायम राख्नका लागि अत्यन्त महत्वपूर्ण छ। यस लेखमा, Glances, lm-sensors, र प्रत्यक्ष रूपमा प्रणाली फाइलहरूमा पहुँच गर्ने तीन विधिहरू प्रस्तुत गरेका छौं। प्रत्येक उपकरण र विधिमा प्रयोगकर्ताको आवश्यकताहरू अनुसार उपयुक्त प्रयोगहरू छन्, त्यसैले कृपया आफ्नो वातावरणमा उपयुक्त विधि छान्नुहोस्।8. थप सुझावहरू र समस्या निवारण
- सामान्य समस्याहरू: यदि सेन्सरको जानकारी प्रदर्शित हुँदैन भने, सेन्सरले सही रूपमा पहिचान नगरेको हुन सक्छ।
sensors-detectलाई फेरि चलाउनुहोस्। - उन्नत प्रयोग: तापमान निगरानीलाई स्वचालित गर्न चाहनुहुन्छ भने, यी कमान्डहरूलाई स्क्रिप्टमा समावेश गरेर, नियमित रूपमा निगरानी गर्न वा असामान्यता भएमा अलर्ट पठाउन सकिन्छ।
