目次
1. परिचय
Ubuntu विश्वभरि व्यापक रूपमा प्रयोग हुने खुला स्रोतको Linux वितरण हो, र सुरक्षा सुदृढीकरण तथा नयाँ सुविधाहरूको थपको लागि नियमित अद्यावधिकहरू सिफारिस गरिन्छ। अद्यावधिक गर्दा, प्रणालीको कमजोरीहरू सुधारिन्छ, र अधिक प्रभावकारी रूपमा चल्ने नयाँ सुविधाहरू र सफ्टवेयर प्रयोग गर्न सकिन्छ। यस लेखमा, Ubuntu को अद्यावधिक विधि बारे शुरुआतीहरूका लागि विस्तृत रूपमा व्याख्या गरिनेछ, र कमाण्ड लाइन तथा GUI दुवैमा कार्यान्वयन गर्न सकिने तरिकाहरू वर्णन गरिनेछ।2. Ubuntu अद्यावधिक गर्ने तरिकाको सारांश
Ubuntu मा, प्रणालीलाई नवीनतम अवस्थामा राख्नका लागि दुई मुख्य तरिकाहरू छन्। एउटा हो “ग्राफिकल युजर इन्टरफेस (GUI)” प्रयोग गर्ने तरिका, अर्को हो “कमाण्ड लाइन” प्रयोग गर्ने तरिका। प्रत्येक तरिकालाई चरणबद्ध रूपमा व्याख्या गरिन्छ।GUI मार्फत अद्यावधिक गर्ने तरिका
- “सफ्टवेयर अपडेटर” खोल्नुहोस् Ubuntu को डेस्कटप प्रयोगकर्ताहरूका लागि, सबैभन्दा सरल तरिका GUI प्रयोग गर्नु हो। एप्लिकेशन मेनुबाट “सफ्टवेयर अपडेटर” चयन गरी उपलब्ध अद्यावधिकहरू जाँच गर्नुहोस्। विशेष गरी नयाँ प्रयोगकर्ताहरूका लागि, यो तरिका सहज र सरल छ। यदि प्रणालीमा नयाँ अद्यावधिक भेटिएमा, “अहिले इन्स्टल गर्नुहोस्” क्लिक गरी पासवर्ड प्रविष्ट गरेर इन्स्टल सुरु गर्नुहोस्।
- पुनः सुरु गर्ने सूचना अद्यावधिक पूरा भएपछि, केही अपडेटहरू (विशेष गरी कर्नेल अपडेट) को लागि पुनः सुरु आवश्यक हुन्छ। “पुनः सुरु गर्नुहोस्” चयन गरी प्रणालीको परिवर्तन लागू गरौं।
कमाण्ड लाइन मार्फत अद्यावधिक गर्ने तरिका
sudo apt updateको चलाउनु टर्मिनल खोल्नुहोस् (Ctrl+Alt+T), तलको कमाण्ड चलाएर रेपोजिटरीबाट नवीनतम प्याकेज जानकारी प्राप्त गर्नुहोस्।
sudo apt updatesudo apt upgradeको चलाउनु प्याकेज जानकारी अपडेट भएपछि, तलको कमाण्ड चलाएर स्थापित सफ्टवेयरलाई अद्यावधिक गर्नुहोस्।
sudo apt upgradeY प्रविष्ट गरेर अपग्रेड स्वीकृत गर्नुहोस्।sudo apt full-upgradeको चलाउनु (विकल्प) अधिक व्यापक अद्यावधिक (प्रणालीको ठूलो परिवर्तन वा कर्नेलको अद्यावधिक) को लागि तलको कमाण्ड प्रयोग गर्नुहोस्।
sudo apt full-upgrade3. Ubuntu संस्करण अद्यावधिक गर्ने तरिका
Ubuntu मा, सामान्य प्याकेज अपडेटसँगै, सम्पूर्ण प्रणालीको संस्करण अद्यावधिक पनि सम्भव छ। विशेष गरी दीर्घकालीन समर्थन (LTS) संस्करण प्रयोग गरिरहनु भएको खण्डमा, नयाँ LTS संस्करणमा अपग्रेड गर्नु महत्त्वपूर्ण छ।GUI मार्फत संस्करण अद्यावधिक
नयाँ Ubuntu संस्करण उपलब्ध भएपछि, प्रणालीले स्वचालित रूपमा अपडेट सूचना देखाउँछ। सूचना देखिएमा, “अपग्रेड” क्लिक गरेर नयाँ संस्करणमा सर्न सकिन्छ।कमाण्ड लाइनमा संस्करण अद्यावधिक
- प्याकेज अपडेट पहिले, प्रणालीको प्याकेजलाई नवीनतम अवस्थामा अद्यावधिक गरी, तलको कमाण्ड चलाउनुहोस्।
sudo apt update && sudo apt upgrade- संस्करण अद्यावधिक कार्यान्वयन यदि नयाँ संस्करण उपलब्ध छ भने, तलको कमाण्ड प्रयोग गरेर अपग्रेड गर्नुहोस्।
sudo do-release-upgrade4. अपडेट पछि मर्मत
अपडेट पूरा भएपछि, प्रणालीमा अनावश्यक प्याकेजहरू बाँकी रहन सक्छन्। तिनीहरूलाई हटाएर, डिस्क स्पेस सुरक्षित गर्न र प्रणालीको प्रदर्शन कायम राख्न सकिन्छ।sudo apt autoremoveको कार्यान्वयन तलको आदेश चलाएर, अनावश्यक प्याकेजहरू हटाउनुहोस्।
sudo apt autoremove
</figure5. समस्या समाधान र उत्तम अभ्यासहरू
त्रुटि समाधान विधि
अपडेट गर्दा त्रुटि देखा पर्न सक्छ। यस्तो अवस्थामा, टर्मिनलमा त्रुटि सन्देश जाँचेर, इन्टरनेटमा समाधान खोज्नु सामान्य हो।sudo apt updateत्रुटि समाधान यदि त्रुटि सन्देश देखाइयो भने, टर्मिनलको अन्तिम केही पङ्क्तिहरूमा समस्याको विवरण देखाइन्छ, त्यसको आधारमा समस्या समाधान गर्नुहोस्।
स्वचालित अपडेटको सेटिङ
स्वचालित अपडेट सक्षम गर्दा, प्रणाली सधैं नवीनतम अवस्थामा रहन्छ। “सफ्टवेयर र अद्यावधिक” सेटिङमा “स्वचालित अद्यावधिक” सेट गर्दा, महत्वपूर्ण अद्यावधिकहरू स्वचालित रूपमा लागू हुन्छन्।6. सारांश
Ubuntu को नियमित अद्यावधिकहरू सुरक्षा कायम राख्न र प्रणालीलाई उत्तम स्थितिमा राख्न महत्त्वपूर्ण छन्। GUI र कमाण्ड लाइन दुवैबाट अद्यावधिक गर्ने तरिका बुझेर, प्रणालीको रखरखावमा उपयोग गरौं। अद्यावधिक पछि मर्मतसम्भार पनि नबिर्सी गर्नुहोस्, ताकि प्रणाली सधैं स्थिर रूपमा चलिरहुन्।7. FAQ（प्रायः सोधिने प्रश्नहरू）
- Ubuntu अद्यावधिक गर्दा डेटा हराइन्छ? सामान्य अद्यावधिकमा डेटा हराउँदैन, तर सावधानीका लागि ब्याकअप लिन सिफारिस गरिन्छ।
- भर्जन अपग्रेड र सामान्य अद्यावधिकको फरक के हो? सामान्य अद्यावधिकले सुरक्षा प्याचहरू र बग सुधारहरू गर्दछ, तर भर्जन अपग्रेडले सम्पूर्ण प्रणालीलाई नयाँ रिलीजमा स्थानान्तरण गर्दछ।
- अद्यावधिकको क्रममा त्रुटि आएमा कसरी समाधान गर्ने? त्रुटि सन्देश जाँच गर्नुहोस्, र त्यसको सामग्री इन्टरनेटमा खोजेर समाधान खोज्नुहोस्।
