目次
1. परिचय
Ubuntu ले यसको सरलता र स्थिरताको कारणले लोकप्रिय लिनक्स डिस्ट्रिब्युसन हो, र प्रयोगकर्ताहरूलाई नवीनतम सुरक्षा र नयाँ सुविधाहरू प्रदान गर्न नियमित अपग्रेडहरू सिफारिस गरिन्छ। अपग्रेड गर्दा कमजोरीहरूको सुधार र नयाँ सुविधाहरूको थप हुन्छ, जसले प्रणालीको प्रदर्शन बढाउँछ। यो लेखमा, Ubuntu लाई सुरक्षित र कुशलतापूर्वक अपग्रेड गर्नका लागि चरणहरू र सावधानीहरू बारे विस्तृत व्याख्या गर्दछ। अपग्रेड अघिको तयारीदेखि समस्या निवारणसम्म, शुरुआतीहरूका लागि पनि सजिलै बुझिने गरी व्याख्या गर्दै जानेछौं।2. अपग्रेड अघिको तयारी
Ubuntu को अपग्रेड गर्नु अघि, केही तयारी कार्यहरू पूरा गर्नु महत्वपूर्ण छ। यसले अपग्रेडको दौरान वा समाप्त भएपछि समस्या उत्पन्न हुने सम्भावनालाई न्यूनतममा झार्न मद्दत गर्छ।प्रणालीको ब्याकअप
पहिले, अपग्रेडका कारण अनपेक्षित त्रुटि वा डाटा हानि हुन सक्ने सम्भावना भएकोले, महत्वपूर्ण डाटा र कन्फिगरेसन फाइलहरूको ब्याकअप गरौं। ब्याकअपका विधिहरूमा बाह्य भण्डारण वा क्लाउड भण्डारणको प्रयोग, वा ब्याकअप सफ्टवेयर प्रयोग गर्ने विधि समावेश छन्। उदाहरणका लागि, निम्न कमान्ड प्रयोग गरेर महत्वपूर्ण डिरेक्टरीहरूलाई संकुचित गरेर ब्याकअप गर्न सकिन्छ।tar -czvf backup_home.tar.gz /home/yourusername
वर्तमान संस्करणको जाँच
अपग्रेड गर्नु अघि, तपाईंले हाल प्रयोग गरिरहनुभएको Ubuntu को संस्करण जाँच गरौं। निम्न कमान्ड प्रयोग गर्दा वर्तमान संस्करण जानकारी देखाउन सकिन्छ।lsb_release -a
यो कमान्डबाट Ubuntu को संस्करण मात्र होइन, रिलिज नाम र कोडनेम पनि जाँच गर्न सकिन्छ। यसले अपग्रेड गर्ने लक्षित संस्करणलाई स्पष्ट बनाउँछ।प्रणालीको अपडेट
अपग्रेड गर्नु अघि, वर्तमान प्रणालीलाई नवीनतम अवस्थामा राख्नु सिफारिस गरिन्छ। निम्न कमान्डले सबै प्याकेजहरूलाई नवीनतममा अपडेट गर्छ।sudo apt update && sudo apt upgrade
प्रणालीको अपडेट पूरा गरेर, अपग्रेडको समयमा उत्पन्न हुने त्रुटि वा अनुकूलताका समस्याहरूबाट बच्न सकिन्छ, र सुगम अपग्रेड सम्भव हुन्छ।
3. अपग्रेड गर्ने तरिका
यहाँ, Ubuntu लाई नवीनतम संस्करणमा अपग्रेड गर्ने प्रक्रियाको बारेमा वर्णन गरिएको छ। यसका लागि कमान्ड लाइनबाट अपग्रेड र GUI प्रयोग गरेर अपग्रेड दुई तरिकाहरू छन्। आफ्नो वातावरण र रुचिअनुसार छान्नुहोस्।कमान्ड लाइनबाट अपग्रेड
कमान्ड लाइनबाट अपग्रेड सर्वर वातावरण वा रिमोट कनेक्सन हुँदा सुविधाजनक हुन्छ। निम्न कमान्ड प्रयोग गरेर अपग्रेड गर्नुहोस्।sudo do-release-upgrade
यो कमान्ड चलाउँदा, प्रणालीले स्वतः नयाँ रिलिजका प्याकेजहरू डाउनलोड गर्छ र अपग्रेड सुरु हुन्छ। अपग्रेडको क्रममा, केही प्रोम्प्टहरू देखिन सक्छन्। उदाहरणका लागि, कन्फिग फाइल ओभरराइट वा अनावश्यक प्याकेज हटाउने बारे पुष्टि मागिन सक्छ, तर सामान्यतया सिफारिस गरिएका विकल्पहरू छान्नुहोस्।GUI (डेस्कटप वातावरण) बाट अपग्रेड
यदि तपाईं डेस्कटप वातावरण प्रयोग गर्दै हुनुहुन्छ भने, ‘सफ्टवेयर र अपडेट’ टुल प्रयोग गरेर अपग्रेड गर्न सकिन्छ। निम्न चरणहरू पालन गर्नुहोस्।- ‘सेटिङ्स’ मेनुबाट ‘सफ्टवेयर र अपडेट’ खोल्नुहोस्।
- ‘अपडेट’ ट्याबमा, ‘नयाँ Ubuntu संस्करणको सूचना’ को सेटिङ ‘LTS रिलिज’ वा ‘सामान्य रिलिज’ मा सेट भएको छ भनेर जाँच्नुहोस्।
- प्रणालीले नयाँ रिलिज पत्ता लगाउँदा, अपग्रेडको सूचना देखिन्छ, त्यसैले ‘अपग्रेड’ बटन क्लिक गर्नुहोस्।
4. अपग्रेड गर्दा ध्यान दिनुपर्ने कुराहरू
Ubuntu को अपग्रेड प्रक्रियामा केही महत्वपूर्ण ध्यान दिनुपर्ने बुँदाहरू छन्। यसले बीचमा उत्पन्न हुने त्रुटिहरू वा सेटिङ्ग द्वन्द्वहरूलाई रोक्न मद्दत गर्छ।त्रुटि सन्देशहरूको व्यवस्थापन
अपग्रेड गर्दा त्रुटि सन्देशहरू प्रदर्शित हुन सक्छन्। उदाहरणका लागि, विशिष्ट प्याकेजहरूमा अनुकूलता समस्या भएको अवस्थामा। यस्ता त्रुटिहरू भएमा,dpkg
कमान्ड प्रयोग गरेर जाँच र सुधार गर्नुहोस् वा त्रुटिको सामग्री अनुसार समाधान विधिहरू विचार गर्नुहोस्।sudo dpkg --configure -a
सेटिङ्ग फाइलहरूको चयन
केही प्याकेजहरूले अपग्रेड गर्दा सेटिङ्ग फाइलहरू ओभरराइट गर्ने पुष्टि माग्न सक्छन्। विद्यमान सेटिङ्गहरू कायम राख्ने वा प्याकेजको नयाँ सेटिङ्गहरूले प्रतिस्थापन गर्ने छनोट गर्नुपर्छ, तर सामान्यतया विद्यमान सेटिङ्गहरू कायम राख्नु नै सिफारिस गरिन्छ।
5. अपग्रेड पछि जाँच गर्ने कुराहरू
अपग्रेड सम्पन्न भएपछि, काम सामान्य रूपमा समाप्त भएको छ भनेर जाँच गरौं।प्रणालीको संस्करण जाँच
पहिले, अपग्रेड सामान्य रूपमा भएको छ भनेर पुष्टि गर्न, Ubuntu को संस्करण फेरि जाँच गर्नुहोस्। निम्न कमान्ड चलाएर, लक्षित संस्करणमा अपग्रेड भएको छ भनेर पुष्टि गर्नुहोस्।lsb_release -a
अनावश्यक प्याकेजहरूको हटाउने
अपग्रेड पछि, अनावश्यक भएका पुराना प्याकेजहरू हटाउन सिफारिस गरिन्छ। निम्न कमान्डले अनावश्यक प्याकेजहरूलाई स्वचालित रूपमा हटाउन सकिन्छ।sudo apt autoremove
सेटिङ फाइलहरूको जाँच
अपग्रेड पछि, कस्टम सेटिङहरू उपयुक्त रूपमा कायम छन् भनेर जाँच गरौं। विशेष गरी, नेटवर्क वा प्रणाली सेटिङहरूमा कस्टम सेटिङहरू छन् भने, पुन: सेटिङ आवश्यक छ भनेर जाँच गर्नु महत्वपूर्ण छ।6. समस्या निवारण
अपग्रेड गर्दा वा अपग्रेड पछि समस्या उत्पन्न हुन सक्छ, तर यसको लागि सामान्य समाधानहरू निम्नानुसार प्रस्तुत गरिएको छ।सामान्य समस्याहरू र समाधानहरू
- प्याकेजको निर्भरता त्रुटि:
sudo apt --fix-broken install
कमान्डले समाधान गर्न सकिन्छ। - प्रणाली सुरु नहुने अवस्था:रिकभरी मोडमा सुरु गर्नुहोस् र
dpkg
कमान्ड प्रयोग गरेर समस्याग्रस्त प्याकेज सुधार्नुहोस्।