ओपन सोर्सको शक्ति उपयोग गर्ने तरिका ― Ubuntu को संसारमा स्वागत छ

Ubuntu मा फाइलहरू सुरक्षित हटाउने तरिका | rm कमान्डको पूर्ण गाइड

Ubuntu को आधारभूत सञ्चालन
目次

1. परिचय

यदि तपाईं Ubuntu वा अन्य Linux वितरणहरू प्रयोग गर्दै हुनुहुन्छ भने, फाइलहरू र निर्देशिकाहरूको हटाउने कार्यहरू प्रायः गरिन्छ। तर, Linux मा Windows वा macOS जस्तो “कचरा बिन” सुविधा हुँदैन, त्यसैले कमान्ड लाइनबाट गल्तीले हटाएको अवस्थामा, फिर्ता ल्याउन कठिन हुन्छ। यो लेखमा, Ubuntu मा फाइलहरू हटाउन सुरक्षित र कुशलतापूर्वक गर्नका लागि rm कमान्डको प्रयोगबारे विस्तृत व्याख्या गर्दछौं। यसैगरी, गल्तीले हटाउने रोक्नका लागि टिप्सहरू र, यदि हटाएको अवस्थामा पुनर्स्थापना विधिहरूबारे पनि छुन्छौं।

2. rm कमाण्डको आधारभूत अवलोकन

rm कमाण्ड लिनक्समा फाइल हटाउनेको मानक कमाण्ड हो। यो कमाण्ड प्रयोग गरेर निर्दिष्ट फाइल वा निर्देशिकालाई हटाउन सकिन्छ। हटाइएका फाइलहरू सामान्यतया पुनर्स्थापना गर्न सकिँदैन, त्यसैले प्रयोग गर्दा सावधानी अपनाउनु पर्छ।

२.१ rm कमाण्डको आधारभूत संरचना

rm फाइलनाम
उदाहरणका लागि, example.txt भन्ने फाइल हटाउन चाहनुहुन्छ भने निम्नानुसार 입력 गर्नुहोस्：
rm example.txt
यो कमाण्ड कार्यान्वयन गर्दा फाइल पूर्ण रूपमा हटिन्छ, तर GUI वातावरणको “ट्र्याश” जस्तो अस्थायी रूपमा बचत हुँदैन। त्यसैले, महत्वपूर्ण फाइलहरू हटाउँदा पहिले पुष्टि गर्न आवश्यक छ।

3. rm कमान्डका विकल्पहरू

rm कमान्डमा धेरै सुविधाजनक विकल्पहरू छन्। यीहरूको उपयोग गरेर, हटाउने कार्यलाई कुशल बनाउन वा थप सुरक्षित रूपमा गर्न सकिन्छ।

3.1 -r विकल्प (पुनरावृत्ति डाइरेक्टरी हटाउने)

rm कमान्डले डिफल्ट रूपमा डाइरेक्टरी हटाउँदैन। डाइरेक्टरी भित्रका फाइलहरू र सबडाइरेक्टरीहरू समावेश गरेर हटाउन चाहनुहुन्छ भने, -r (पुनरावृत्ति हटाउने) विकल्प प्रयोग गर्नुहोस्।
rm -r directory_name
उदाहरणका लागि, /example_dir भन्ने डाइरेक्टरी हटाउन चाहनुहुन्छ भने:
rm -r /example_dir
यो विकल्प प्रयोग गर्दा, डाइरेक्टरी भित्रका सबै फाइलहरू र सबडाइरेक्टरीहरू हटाइन्छन्।

3.2 -i विकल्प (हटाउने पुष्टि)

फाइल हटाउनु अघि पुष्टि माग्न चाहनुहुन्छ भने, -i विकल्प प्रयोग गर्दा सुविधाजनक हुन्छ। यो विकल्प प्रयोग गरेर, गल्तीले हटाउने जोखिम कम गर्न सकिन्छ।
rm -i example.txt
कार्यान्वयन गर्दा, “example.txt लाई हटाउनुहुन्छ?” भन्ने पुष्टि सन्देश देखाइन्छ। “y” वा “n” मा प्रतिक्रिया दिएर, गल्तीले हटाउने जोखिम कम गर्न सकिन्छ।

3.3 -f विकल्प (बलपूर्वक हटाउने)

सामान्यतया, हटाउन नसकिने फाइलहरू वा हटाउँदा पुष्टि सन्देश देखिने अवस्थामा, -f (बलपूर्वक) विकल्प प्रयोग गर्नुहोस्। यो विकल्पले पुष्टिबिना हटाउने कार्य बलपूर्वक गर्दछ, जसले लेखन अनुमति नभएका फाइलहरू वा पढ्न सकिने मात्र फाइलहरूमा पनि प्रभावकारी हुन्छ।
rm -f example.txt
सावधानी अपनाउनु पर्ने विकल्प हो, तर धेरै फाइलहरू एकैचोटि हटाउनु पर्ने वा त्रुटि सन्देशहरू बेवास्ता गर्न चाहनुहुन्छ भने उपयोगी हुन्छ।

3.4 -d विकल्प (खाली डाइरेक्टरी हटाउने)

खाली डाइरेक्टरी हटाउन चाहनुहुन्छ भने, -d विकल्प प्रयोग गर्नुहोस्। यो विकल्प डाइरेक्टरी भित्र फाइल नभएको अवस्थामा मात्र प्रयोग गर्न सकिन्छ।
rm -d /emptydir
डाइरेक्टरी खाली छ भने, कुनै समस्या बिना हटाइन्छ।

4. हटाउने सावधानीहरू

4.1 गल्तीले हटाउनबाट बचाउनका लागि उपायहरू

फाइल हटाउनु सावधानीपूर्वक गर्न आवश्यक छ। गल्तीले महत्वपूर्ण फाइल हटिन नजाओस् भनेर, निम्न बुँदाहरूमा ध्यान दिनुहोस्।
  • -i विकल्पको डिफल्ट प्रयोग：डिफल्ट रूपमा -i विकल्प प्रयोग गर्न alias कमान्ड सेट गर्दा, सबै हटाउने कार्यहरूमा पुष्टि माग्न सकिन्छ।
  • ब्याकअपको कार्यान्वयन：महत्वपूर्ण फाइलहरू हटाउनुअघि ब्याकअप लिनु नियम हो। क्लाउड स्टोरेज वा बाह्य डिभाइसमा प्रतिलिपि राखेर, गल्तीले हटाउने जोखिम कम गर्न सकिन्छ।

4.2 alias कमान्डको उपयोग

उदाहरणका लागि, निम्न सेटिङलाई.bashrcमा थप्दा, सबैrmकमान्डहरूrm -iको रूपमा कार्य गर्दछन्：
alias rm='rm -i'
यसले, प्रत्येक पटक हटाउने पुष्टि स्वतन्त्र रूपमा गर्न सकिन्छ, र गल्तीले हटाउने जोखिमलाई धेरै कम गर्न सकिन्छ।

5. धेरै फाइलहरूको एकसाथ मेटाउने

यदि तपाईं धेरै फाइलहरू एकैचोटि मेटाउन चाहनुहुन्छ भने, * (वाइल्डकार्ड) प्रयोग गरेर सजिलै मेटाउन सक्नुहुन्छ। उदाहरणका लागि, हालको डाइरेक्टरी भित्रका सबै .txt फाइलहरू मेटाउन, निम्न कमान्ड प्रयोग गर्नुहोस्：
rm *.txt
*.txt भन्ने वाइल्डकार्डले सबै .txt फाइलहरूलाई जनाउँछ। यसैगरी, विशेष एक्सटेन्सन वा नामका फाइलहरूलाई एकसाथ मेटाउन सकिन्छ, जसले गर्दा ठूलो संख्यामा फाइलहरू ह्यान्डल गर्दा धेरै उपयोगी हुन्छ।

6. मेटाइएको लगहरू देखाउने तरिका

मेटाइएका फाइलहरू वा डाइरेक्टरीहरूका लगहरू जाँच्न चाहनुहुन्छ भने, -v (विस्तृत देखाउने) विकल्प प्रयोग गर्नुहोस्। योले कुन फाइलहरू मेटाइएका थिए भनेर देखाउँछ, त्यसैले सञ्चालन पछि पुष्टि गर्न सकिन्छ र सुरक्षित महसुस गर्न सकिन्छ।
rm -v example.txt
कार्यान्वयन पछि, “removed ‘example.txt’” जस्तो सन्देश देखाइन्छ, जसले मेटाइएको कुरा दृश्यात्मक रूपमा पुष्टि गर्न सकिन्छ। विशेष गरी, धेरै फाइलहरू मेटाउँदा यो प्रभावकारी विकल्प हो।

7. मेटाइएका फाइलहरू पुनर्स्थापना गर्ने विधि

rm कमान्डले मेटाइएका फाइलहरू पुनर्स्थापना गर्नु निकै कठिन छ, तर गल्तीले मेटाइएको लागि तयारीको रूपमा पुनर्स्थापना उपकरणहरू प्रयोग गर्न सकिन्छ। उदाहरणका लागि, extundelete वा testdisk जस्ता उपकरणहरू प्रयोग गरेर, फाइल सिस्टमको अवस्थामा निर्भर गर्दै पुनर्स्थापना सम्भव छ।

7.1 extundelete प्रयोग गरेर पुनर्स्थापना

extundelete ext3/ext4 फाइल सिस्टममा मेटाइएका फाइलहरू पुनर्स्थापना गर्नका लागि उपकरण हो। तल आधारभूत प्रयोग उदाहरण छ:
sudo extundelete /dev/sdX --restore-file path/file_name
मेटाएको तुरुन्तै प्रतिक्रिया गरेर, पुनर्स्थापनाको सम्भावनालाई बढाउन सकिन्छ। यद्यपि, डिस्कको प्रयोग अवस्थामा निर्भर गर्दै पुनर्स्थापना नहुन सक्छ, त्यसैले पूर्व बैकअप महत्वपूर्ण छ।

8. सारांश

Ubuntu मा फाइल हटाउने काम rm कमान्ड प्रयोग गरेर कुशलतापूर्वक गर्न सकिन्छ, तर गल्तीले हटाउने जोखिमलाई सधैं विचार गर्न आवश्यक छ। ब्याकअप लिनुहोस् र हटाउनुअघि पुष्टि गर्नुहोस्, जसले महत्वपूर्ण डाटाहरू सुरक्षित राख्दै सुरक्षित रूपमा काम अगाडि बढाउन मद्दत गर्छ। -i विकल्प वा alias सेटिङलाई उपयोग गरेर हटाउने गल्तीहरू रोक्नु अत्यन्त महत्वपूर्ण छ।
侍エンジニア塾