目次
1. परिचय
Ubuntu 20.04 LTS (Focal Fossa) ले २०२० अप्रिलमा जारी भएको थियो र धेरै प्रयोगकर्ताहरूलाई स्थिर वातावरण प्रदान गर्दै आएको छ। तर, २०२५ अप्रिलमा मानक समर्थन समाप्त हुने घोषणा गरिएको छ, जसले गर्दा भविष्यका लागि उपायहरू विचार गर्न आवश्यक छ। यो लेखमा, Ubuntu 20.04 LTS को समर्थन समाप्तिले ल्याउने प्रभावहरू, स्थानान्तरण विकल्पहरू, अपग्रेड गर्ने प्रक्रियाहरू आदि विस्तृत रूपमा व्याख्या गरिनेछ।2. Ubuntu को समर्थन प्रणाली के हो?
Ubuntu ले LTS (Long Term Support) रिलिज र सामान्य रिलिज दुई प्रकारका संस्करणहरू प्रदान गर्दछ। तिनीहरूको भिन्नताहरू बुझौं र उपयुक्त प्रतिक्रिया विचार गरौं।Ubuntu LTS के हो?
LTS (दीर्घकालीन समर्थन संस्करण) सामान्यतया ५ वर्षको मानक समर्थन प्रदान गर्ने संस्करण हो। यो अवधिमा सुरक्षा अपडेटहरू र बग सुधारहरू गरिन्छ, र स्थिर वातावरण कायम राख्न सकिन्छ। LTS कम्पनीहरू वा सर्भर प्रयोगका लागि उपयुक्त छ र धेरै प्रणाली प्रशासकहरूले छनोट गर्दछन्।मानक समर्थन र ESM (Extended Security Maintenance) को भिन्नता
Ubuntu LTS को मानक समर्थन ५ वर्षको हुन्छ तर समाप्त भएपछि पनि ESM (विस्तारित सुरक्षा मर्मत) प्रयोग गरेर समर्थनलाई थप लम्ब्याउन सकिन्छ।समर्थन अवधि | विषयवस्तु |
---|---|
मानक समर्थन (५ वर्ष) | सुरक्षा अपडेटहरू, बग सुधारहरू, कर्नेल अपडेटहरू, सफ्टवेयरको मर्मत |
ESM (५ वर्ष) | महत्त्वपूर्ण सुरक्षा अपडेटहरू मात्र (बग सुधार वा सुविधा अपडेटहरू छैनन्) |

3. Ubuntu 20.04 को समर्थन समाप्ति तालिका
Ubuntu 20.04 LTS को समर्थन तालिका निम्नानुसार छ।- २०२० अप्रिल – रिलिज सुरु
- २०२५ अप्रिल – मानक समर्थन समाप्त
- २०३० अप्रिल – ESM (विस्तारित सुरक्षा मर्मत) समाप्त
4. समर्थन समाप्त भएपछि के हुन्छ?
Ubuntu 20.04 LTS को मानक समर्थन समाप्त भएपछि, निम्नानुसारका प्रभावहरू हुन्छन्।सुरक्षा अपडेटहरू रोक्ने जोखिम
समर्थन समाप्त भएपछि, कमजोरीहरू फेला परे पनि, सुरक्षा अपडेटहरू प्रदान गरिँदैनन्। विशेष गरी, इन्टरनेटमा जोडिएको वातावरणमा, आक्रमणको जोखिम बढ्छ।संगतता·व्यवसाय सञ्चालन·सफ्टवेयरमा प्रभाव
नयाँ सफ्टवेयरको समर्थन काटिन सक्छ। साथै, सर्वर वातावरणमा, समर्थित नभएको OS प्रयोग गर्न जारी राख्दा, अनुपालन सम्बन्धी समस्याहरू उत्पन्न हुन सक्छन्।यसरी नै प्रयोग जारी राख्ने अवस्थामा उपायहरू
यदि Ubuntu 20.04 लाई जारी राखेर प्रयोग गर्ने हो भने, निम्नानुसारका उपायहरू आवश्यक छन्।- फायरवाललाई मजबुत बनाउनुहोस्
- ESM (विस्तारित सुरक्षा मर्मत) मा सामेल हुनुहोस्
- विश्वसनीय प्याकेजहरू मात्र प्रयोग गर्नुहोस्
- OS को अपग्रेड योजना बनाउनुहोस्
5. सिफारिस गरिएका उपायहरू
Ubuntu 20.04 LTS को समर्थन समाप्ति तर्फ, निम्न दुई विकल्पहरू छन्।नवीनतम LTS संस्करण (Ubuntu 24.04) मा अपग्रेड
Ubuntu 24.04 LTS (२०२४ अप्रिलमा जारी हुने योजना) मा अपग्रेड गरेर, तपाईंले निरन्तर नवीनतम सुरक्षा अपडेटहरू प्राप्त गर्न सक्नुहुन्छ।फाइदाहरू- नयाँ सुविधाहरू र प्रदर्शन सुधार
- निरन्तर सुरक्षा अपडेटहरू
- नवीनतम सफ्टवेयर वातावरणको उपयोग सम्भव
- अपग्रेड कार्य आवश्यक
- केही सफ्टवेयरहरू असंगत हुन सक्छन्
Ubuntu Pro (ESM) द्वारा विस्तारित समर्थनको उपयोग
Ubuntu Pro मा सदस्यता लिएर, अधिकतम २०३० सम्म सुरक्षा अपडेटहरू प्राप्त गर्न सम्भव छ।Ubuntu Pro को अवलोकन- व्यक्तिगत प्रयोगकर्ताहरूका लागि अधिकतम ५ वटा सम्म निःशुल्क
- व्यवसायहरूका लागि तिर्नुपर्ने योजना उपलब्ध
- सर्भर वातावरणमा पनि लागू गर्न सकिन्छ
6. स्थानान्तरण प्रक्रियाको विस्तृत मार्गदर्शिका
अपग्रेड अघिको तयारी
- ब्याकअप लिनुहोस् (
rsync
वाtar
प्रयोग गर्नुहोस्) - कस्टम सेटिङहरू जाँच्नुहोस् (
/etc
अन्तर्गतका सेटिङ फाइलहरू) - डिस्कको खाली ठाउँ सुनिश्चित गर्नुहोस् (
df -h
कमान्डले जाँच गर्नुहोस्)
Ubuntu 24.04 तर्फको अपग्रेड प्रक्रिया
- प्याकेजहरूलाई नवीनतम अवस्थामा अपडेट गर्नुहोस्
sudo apt update && sudo apt upgrade -y
- अपग्रेड टुल स्थापना गर्नुहोस्
sudo apt install update-manager-core
- अपग्रेड कार्यान्वयन गर्नुहोस्
sudo do-release-upgrade
- पुन: सुरु गर्नुहोस् र सञ्चालन जाँच गर्नुहोस्
समस्या निवारण
do-release-upgrade
असफल भएमा,-d
विकल्प प्रयास गर्नुहोस्- पुरानो PPA (व्यक्तिगत प्याकेज अभिलेखागार) कारण भएमा,
/etc/apt/sources.list.d/
जाँच गर्नुहोस् र अनावश्यक प्रविष्टिहरू हटाउनुहोस्