目次
1. परिचय
Ubuntu(उबुन्टु) विश्वभरि व्यापक रूपमा प्रयोग गरिने खुला स्रोतको अपरेटिङ सिस्टम हो, जसको स्थिरता र सुरक्षा उच्च मूल्यांकन गरिएको छ। विशेष गरी, Windows वा macOS बाट Linux मा स्थानान्तरण गर्ने विचार गरिरहेका प्रयोगकर्ताहरूका लागि, प्रयोगमा सजिलो हुनु ठूलो आकर्षण हो। यस लेखमा, Ubuntu को डाउनलोड विधिबाट इन्स्टल, प्रारम्भिक सेटिङ, र ट्रबलशुटिङसम्म चरण अनुसार व्याख्या गर्नेछौं। शुरुआतीहरूका लागि पनि सजिलै लागू गर्न सकिने गाइडको रूपमा प्रयोग गर्नुहोस्।2. Ubuntu को डाउनलोड विकल्प
Ubuntu Desktop
व्यक्तिगत प्रयोगकर्ता र डेस्कटप वातावरण आवश्यक पर्ने सामान्य प्रयोगकर्ताहरूका लागि, Ubuntu Desktop सिफारिस गरिन्छ। विशेष गरी LTS (Long Term Support) संस्करणले ५ वर्षको सुरक्षा अद्यावधिक प्रदान गर्ने कारण, स्थिर वातावरण आवश्यक परेमा यो उत्तम छ। डेस्कटपको रूपमा प्रयोग गर्दा, इन्टरफेस अत्यन्त सहज हुन्छ, र दैनिक कार्यहरू सजिलैसँग गर्न सकिन्छ।- डाउनलोड पृष्ठ: Ubuntu Desktop
Ubuntu Server
सर्भरका लागि Ubuntu Server विशेष गरी कम्पनीको क्लाउड वातावरण र ठूलो डेटा प्रशोधनमा प्रयोग हुने गर्दछ। GUI समावेश छैन, तर CLI (कमाण्ड लाइन इन्टरफेस) मार्फत उन्नत अपरेसनहरू सम्भव छन्। यसले सर्भर प्रशासक र विकासकर्ताहरूका लागि उत्तम विकल्प बनाउँछ।- डाउनलोड पृष्ठ: Ubuntu Server
अन्य विकल्पहरू
- Ubuntu Core: IoT उपकरणहरू र एम्बेडेड सिस्टमका लागि संस्करण हो, सुरक्षा व्यवस्थापनमा विशेषीकृत छ।
- Ubuntu for Raspberry Pi: सानो उपकरणहरूका लागि संस्करण हो, हल्का र उच्च प्रदर्शन प्रणाली निर्माण गर्न सकिन्छ।
3. Ubuntu डाउनलोड गर्नु अघि तयार गर्नुपर्ने चीजहरू
डाउनलोड सुरु गर्नु अघि, तलका तयारीहरू गरौं। यसले इन्स्टल प्रक्रिया सहज बनाउँछ।सिस्टम आवश्यकताहरू
- प्रोसेसर: 2 GHz डुअल कोर भन्दा माथि
- मेमोरी: 4GB भन्दा माथि (8GB सिफारिस)
- डिस्क क्षमता: न्यूनतम 25GB खाली स्थान
- नेटवर्क: इन्टरनेट जडान (अपडेट र प्याकेज डाउनलोडको लागि आवश्यक)
इन्स्टल मिडिया तयार गर्नु
- USB ड्राइभ बनाउने: Ubuntu को आधिकारिक साइटबाट ISO फाइल डाउनलोड गरी, Rufus वा BalenaEtcher प्रयोग गरेर बुटेबल USB ड्राइभ बनाउनुहोस्।
- BIOS सेटिङको जाँच: इन्स्टल गर्नु अघि, PC को BIOS सेटिङमा USB बुट सक्षम छ कि छैन जाँच गर्नुहोस्।
4. Ubuntu को इन्स्टल गर्ने तरिका
Ubuntu को इन्स्टलेशन प्रक्रिया धेरै सरल छ, र पहिलो पटक प्रयोग गर्ने प्रयोगकर्ताहरूले पनि सजिलै गर्न सक्छन्। तलका चरणहरू अनुसरण गरेर इन्स्टल गरौं।मानक इन्स्टल
- तयार गरिएको USB मिडिया PC मा जडान गर्नुहोस्, र PC पुनः सुरु गर्नुहोस्। बुट मेनुबाट USB चयन गरी, Ubuntu को इन्स्टॉलर सुरु गर्नुहोस्।
- इन्स्टॉलरको स्क्रिनमा भाषा चयन गर्नुहोस्, र “Ubuntu इन्स्टल गर्नुहोस्” चयन गर्नुहोस्।
- डिस्क मेटाउने र इन्स्टल गर्ने: नयाँ प्रणालीको रूपमा Ubuntu इन्स्टल गर्दा, सबै अवस्थित डेटा मेटाइन्छ, र सम्पूर्ण डिस्क प्रयोग गरिन्छ।
- डिस्क इन्क्रिप्शन र LVM (लजिकल भोल्युम म्यानेजमेन्ट) प्रयोग गर्ने विकल्प पनि उपलब्ध छ, जसले सुरक्षा बलियो बनाउँछ।

पार्टिशन अनुकूलन
यदि डुअल बुट सेट गर्न चाहनुहुन्छ वा अवस्थित डेटा राख्न चाहनुहुन्छ भने, हस्तचालित पार्टिशन सेटिङ चयन गर्नुहोस्। विशेष गरी, Windows सँग डुअल बुट सेट गर्दा, गलत ड्राइभ चयन नगर्न ध्यान दिनु आवश्यक छ।5. इन्स्टल पछि सेटिङ र अनुकूलन
Ubuntu इन्स्टल गरेपछि, अर्को गर्नुपर्ने कुरा प्रारम्भिक सेटिङ र अनुकूलन हो।प्रयोगकर्ता खाता सेटिङ
इन्स्टलेसनको समयमा सेट गरिएको प्रयोगकर्ता नाम र पासवर्ड प्रयोग गरेर लगइन गर्नुहोस्। सुरक्षा बलियो बनाउनको लागि, स्वत: लगइनलाई अक्षम बनाउनु सिफारिस गरिन्छ।सफ्टवेयर थप्ने
Ubuntu मा, सफ्टवेयर इन्स्टल गर्न सजिलो उपायहरू उपलब्ध छन्।- Ubuntu सफ्टवेयर केन्द्र: ग्राफिकल इन्टरफेस मार्फत विभिन्न अनुप्रयोगहरू सजिलै थप्न सकिन्छ।
- APT कमाण्ड: टर्मिनल प्रयोग गरेर,
sudo apt install
कमाण्डले आवश्यक सफ्टवेयर इन्स्टल गर्नुहोस्।
सिस्टम अपडेट
नवीनतम सुरक्षा प्याचहरू र कार्यक्षमता अद्यावधिकहरू लागू गर्नको लागि, नियमित रूपमा सिस्टम अपडेट गर्नुहोस्। तलको कमाण्डले सिस्टमलाई नवीनतम अवस्थामा राख्न सकिन्छ।sudo apt update
sudo apt upgrade
6. समस्या समाधान र समर्थन स्रोतहरू
Ubuntu प्रयोग गर्दा समस्या आए पनि, धेरै समर्थन स्रोतहरू उपलब्ध छन्। तल सामान्य समस्याहरू र तिनीहरूको समाधान विधिहरू छन्।सामान्य समस्याहरू र तिनीहरूको समाधान विधि
- स्थापना बीचमा रोकिए: स्थापना असफल भएमा, ISO फाइल बिग्रिएको हुन सक्छ। आधिकारिक साइटबाट पुन: डाउनलोड गरेर प्रयास गर्नुहोस्।
- नेटवर्क जडानको समस्या: Wi‑Fi पहिचान नहुनु भएमा, टर्मिनलबाट
sudo ubuntu-drivers autoinstall
चलाएर ड्राइभर इन्स्टल गरौं।
समर्थन स्रोतहरू
- Ask Ubuntu: Ubuntu सम्बन्धी प्रश्न र उत्तर खोज्न सकिने समुदाय-आधारित साइट हो।
- Ask Ubuntu
- Ubuntu फोरम: Ubuntu प्रयोगकर्ताहरूको फोरम जहाँ समस्या पोस्ट गरेर समाधान पाउन सकिन्छ।
- Ubuntu फोरम