1. හැඳින්වීම
Ubuntu යනු ලොව පුරා අති ජනප්රිය Linux බෙදාහැරීම් අතරින් එකක් වන අතර, ආරම්භකයන් සිට උසස් පරිශීලකයන් දක්වා සැමට පුළුල් ලෙස භාවිතා වේ. එය ස්ථාපනය කිරීමට තීරණය කරන විට, ඔබට ඉක්මනින් Desktop සහ Server යන දෙකේ විකල්ප දෙකක් පෙනේ. බොහෝ පරිශීලකයන් “කොහොමද මට තෝරාගත යුතුද?” යන ප්රශ්නයට මුහුණ දේ.
Linux නවකයන් හෝ නිවසේ සේවාදායකයක් හෝ සංවර්ධන පරිසරයක් සඳහා Ubuntu භාවිතා කිරීමට බලාපොරොත්තු වන අය සඳහා, කුමන අනුවාදය ඔවුන්ගේ අවශ්යතාට වඩා ගැළපේදැයි තීරණය කිරීම අභියෝගයක් විය හැක.
මෙම ලිපියේදී අපි Ubuntu Server සහ Ubuntu Desktop අතර වෙනස්කම් පැහැදිලිව විස්තර කරමින්, ඒවායේ ලක්ෂණ, භාවිතා අවස්ථා, සහ එක් එක් අනුවාදය සඳහා සුදුසු පරිශීලක වර්ගයන් ගැන සාකච්ඡා කරමු. පසුගිය කොටස්වලදී, නිවැරදි අනුවාදය තෝරා ගැනීමට ප්රායෝගික මාර්ගෝපදේශ ලබා දී, නිතර අසන ප්රශ්නවලට පිළිතුරු දෙනු ඇත.
ඔබ Ubuntu ගැන උනන්දුවක් දරමින්, කුමන අනුවාදය භාවිතා කළ යුතුදැයි නොදන්නවා නම්, ලිපිය අවසානය දක්වා කියවන්න. ඔබ මෙම ලිපිය අවසන් කරන විට, ඔබට ඔබට සුදුසු Ubuntu අනුවාදය කුමක්දැයි පැහැදිලි අවබෝධයක් ලැබේ.
2. Ubuntu Desktop කියන්නේ කුමක්ද? ලක්ෂණ සහ එය කාට හොඳද
Ubuntu Desktop යනු පරිගණක (ඩෙස්ක්ටොප්) සහ ලැප්ටොප් පරිසර සඳහා විශේෂයෙන් නිර්මාණය කරන ලද Ubuntu අනුවාදයකි. එය ආරම්භක‑හිතකාමී වන අතර, Windows හෝ macOS සඳහා විකල්පයක් ලෙස භාවිතා කළ හැකි බැවින්, විවිධ පරිශීලකයන් අතර ජනප්රිය වේ. මෙම කොටස Ubuntu Desktop හි ප්රධාන භාවිතා අවස්ථා, ලක්ෂණ, සහ ඉලක්ක පරිශීලකයන් පැහැදිලි කරයි.
ප්රධාන භාවිතා අවස්ථා
Ubuntu Desktop දිනපතා පරිගණක කාර්යයන් සඳහා විවිධ අවස්ථා සඳහා සුදුසුය, ඒවා අතර:
- වෙබ් ගවේෂණය (Firefox වැනි බ්රවුසර භාවිතා කිරීම)
- ලේඛන හා වගු සකස් කිරීම (LibreOffice පෙර ස්ථාපිතයි)
- වීඩියෝ සහ සංගීත ප්රවාහය (VLC වැනි මාධ්ය ප්ලේයර් ලබා ගත හැක)
- ඊමේල් සන්නිවේදනය (Thunderbird වැනි යෙදුම් භාවිතා කිරීම)
- පrogramming සහ සංවර්ධනය (Python, C, Java ආදිය සඳහා පූර්ණ සූදානම් පරිසර)
මෙම කාර්යයන් Windows හෝ macOS සමඟ සමාන ලෙස සිදු කළ හැකි බැවින්, Ubuntu Desktop පළමු Linux මෙහෙයුම් පද්ධතිය ලෙස විශේෂයෙන් ජනප්රිය වේ.
ප්රධාන ලක්ෂණ
Ubuntu Desktop හි අතිශය වැදගත් ලක්ෂණය GUI (Graphical User Interface) වේ. මෙය කමාන්ඩ් ලයින් (CLI) සමඟ අසහය වන පරිශීලකයන්ට මවුස් සහ කවුළු භාවිතා කර පද්ධතිය සරලව ක්රියාත්මක කිරීමට ඉඩ සලසයි.
අතිරේක ලක්ෂණ:
- සහජනක පරිශීලක අත්දැකීම – GNOME ඩෙස්ක්ටොප් පරිසරය පිරිසිදු, සරල, සහ පරිශීලක‑හිතකාමී අතුරුමුහුණතක් ලබා දෙයි.
- පරිපූර්ණ යෙදුම් පරිසරය – Ubuntu Software Center හරහා නොමිලේ යෙදුම් විශාල පරාසයක් පහසුවෙන් ස්ථාපනය කළ හැක.
- ජපන් භාෂා සහාය – ස්ථාපනයේදී ජපන් භාෂාව තෝරාගත් විට, ඇතුළත් කිරීමේ ක්රම සහ මෙනු ස්වයංක්රීයව සකසයි.
- ආරක්ෂාව සහ ස්ථාවරතාව – නිතර යාවත්කාලීන කිරීම් මගින් ශක්තිමත් ආරක්ෂාව ලබා දේ, බොහෝ විට තෙවන‑පාර්ශ්ව ඇන්ටිවයිරස් මෘදුකාංග අවශ්ය නොවේ.
Ubuntu Desktop භාවිතා කළ යුතු කවුද?
Ubuntu Desktop විශේෂයෙන් පහත පිරිස් සඳහා නිර්දේශ කරයි:
- Linux ආරම්භකයන්
- Windows හෝ macOS සඳහා විකල්පයක් සොයන පරිශීලකයන්
- දිනපතා පරිගණක කාර්යයන් සඳහා සුවපහසු OS එකක් අවශ්ය වන අය
- සංවර්ධනය සඳහා Linux භාවිතා කරන සිසුන් සහ වැඩසටහන් ලේඛකයන්
- GUI‑මූලික ක්රියාකාරකම් කැමති පරිශීලකයන්
3. Ubuntu Server කියන්නේ කුමක්ද? ආරම්භකයන් සඳහා භාවිතා අවස්ථා සහ ලක්ෂණ
Ubuntu Server යනු සේවාදායක පරිසර සඳහා විශේෂයෙන් නිර්මාණය කරන ලද Ubuntu අනුවාදයකි. Ubuntu Desktop වලට වඩා වෙනස්ව, එය පෙරනිමිති ලෙස GUI එකක් නොමැති අතර, ප්රධාන වශයෙන් කමාන්ඩ් ලයින් (CLI) මගින් ක්රියාත්මක වේ. එය සුළු බර, ඉතා ස්ථාවර, සහ වෘත්තීය‑සංස්ථා පරිසරවල පුළුල් ලෙස භාවිතා වේ.
ප්රධාන භාවිතා අවස්ථා
Ubuntu Server සාමාන්යයෙන් පහත සඳහන් අවස්ථා වල භාවිතා වේ:
- වෙබ් සේවාදායක (Apache, Nginx ආදිය)
- දත්ත ගබඩා සේවාදායක (MySQL, PostgreSQL ආදිය)
- ගොනු සේවාදායක (Samba, NFS ආදිය)
- ඊමේල් සේවාදායක (Postfix, Dovecot ආදිය)
- වර්චුවලිසේශන් සහ වලාකුළු පරිසර (KVM, LXD, OpenStack)
- VPN සහ දුරස්ථ ප්රවේශ සැකසුම්
Ubuntu Server යනු සේවා සැපයුම් සඳහා වන පද්ධති සඳහා නිර්මාණය කර ඇති අතර, පරිශීලක සෘජු අන්තර්ක්රියා නොකළ පරිදි, නිවසේ සේවාදායකයන් සිට ව්යාපාර‑මට්ටමේ පරිසරය දක්වා සියල්ලටම සුදුසු වේ.
ප්රධාන ලක්ෂණ
Ubuntu Server හි ප්රධාන ශක්තිය හලකාමය නිර්මාණය සහ ව්යාප්තතාව යන දෙකේ පදනම් වේ, GUI නොමැති වීම නිසා මෙය සම්භව වේ.
- GUI නොමැතිවීමෙන් සම්පත් භාවිතය අඩු වේ රූපක පරිසරයක් නොමැතිව, CPU සහ මතක භාවිතය අවම කරයි, ඉහළම කාර්ය සාධනය ලබා දේ.
- ආරක්ෂාව සහ ස්ථාවරතාවය පිළිබඳ දැඩි අවධානය දිගුකාලීන සහය (LTS අනුවාද සඳහා අවුරුදු පහ දක්වා) සහ සේවාදායක‑අනුකූල ආරක්ෂක යාවත්කාලීන කිරීම් විශ්වාසනීය ක්රියාකාරිත්වය සහතික කරයි.
- කමාන්ඩ්‑ලයින් මත පදනම් වූ මෙහෙයුම CLI කුසලතා අවශ්ය වුවත්, මෙය ශක්තිමත් ස්වයංක්රීය කිරීම, ස්ක්රිප්ට් කිරීම, සහ කාර්යක්ෂම කළමනාකරණය සලසයි.
- අවම පෙරනිමි ස්ථාපනය පෙරනිමියෙන් අවශ්යම කොටස් පමණක් ස්ථාපනය වේ, පරිශීලකයන්ට ඔවුන්ගේ අවශ්යතා අනුව පද්ධතියක් ගොඩනැගීමට ඉඩ සලසයි.
Ubuntu Server භාවිත කළ යුතු කවුද?
Ubuntu Server සඳහා සුදුසුයි:
- සේවාදායක පරිපාලනය ගැන උනන්දුවක් ඇති ඉංජිනේරුවන් සහ තොරතුරු තාක්ෂණ වෘත්තීයවේදියන්
- සම්පත් සීමිත පරිසරවල කාර්යක්ෂම මෙහෙයුම අවශ්ය පරිශීලකයන්
- CLI මෙහෙයුම් පිළිබඳ සුවපහසු හෝ ඉගෙනීමට කැමති අය
- නිවසේ සේවාදායක, වෙබ් සේවාදායක, හෝ VPN ගොඩනැගීමට කැමති අය
- මීදුම් වේදිකා හෝ වර්චුවලීකරණය සමඟ වැඩ කරන පරිශීලකයන්
ආරම්භකයන්ට ප්රමාණවත් උනන්දුවක් ඇති නම් Ubuntu Server භාවිත කළ හැකි වුවත්, Linux විධාන පිළිබඳ මූලික දැනුම ඉතා ප්රයෝජනවත් වේ. 
4. Ubuntu Desktop සහ Server: සැසඳුම් වගුව
Ubuntu දෙකේ ප්රධාන සංස්කරණ දෙකක් ලබා දේ: Desktop සහ Server. මෙම අනුවාදයන් අතුරුමුහුණත, කාර්ය සාධනය, සහ අදහස් කරන භාවිතය තුළ වැදගත් ලෙස වෙනස් වේ. මෙම කොටස ආරම්භකයන්ට වෙනස්කම් තේරුම් ගැනීමට පැහැදිලි සැසඳුමක් ලබා දෙයි.
සාරාංශයෙන් ප්රධාන වෙනස්කම්
| Category | Ubuntu Desktop | Ubuntu Server |
|---|---|---|
| User Interface | GUI (Graphical Interface) | CLI (Command Line) |
| Primary Use | General desktop tasks | Server deployment and management |
| Target Users | Beginner to intermediate | Intermediate to advanced |
| Resource Usage | Higher | Lower |
| Preinstalled Software | Office and desktop apps included | Minimal installation |
| Customization | Limited | Highly flexible |
| Security & Stability | Standard | Enterprise-grade |
5. ඔබට සුදුසු Ubuntu අනුවාදය කුමක්ද?
ඔබ වෙනස්කම් තේරුම් ගත්තාමත්, කුමන අනුවාදය ඔබට හොඳම ගැලපේදැයි තවමත් සැක කරන්නේ නම්, මෙම කොටස ඔබේ ඉලක්ක සහ කුසලතා මට්ටම අනුව පැහැදිලි නිර්දේශ ලබා දෙයි.
ඔබට Ubuntu Desktop තෝරන්න යුතුය නම්:
- Linux ගැන නවකයෙක් නම්
- දිනපතා භාවිතා කරන පරිගණක OS එකක් අවශ්ය නම්
- GUI‑මත පදනම් වූ මෙහෙයුම කැමති නම්
- දේශීය සංවර්ධන පරිසරයක් අවශ්ය නම්
ඔබට Ubuntu Server තෝරන්න යුතුය නම්:
- වෙබ් හෝ දත්ත ගබඩා සේවාදායක ගොඩනැගීමට සැලසුම් කරන්නේ නම්
- කාර්යක්ෂම, හලකාමය කාර්ය සාධනය අවශ්ය නම්
- SSH සහ CLI සමඟ සුවපහසු නම්
- නිෂ්පාදන සේවාදායක පරිසරයක් අවශ්ය නම්
6. නිතර අසන ප්රශ්න (FAQ)
ප්ර.1. ආරම්භකයන්ට කුමන අනුවාදය පහසුද?
ප. Ubuntu Desktop. එහි GUI එක එය අවබෝධය සරල කරයි, Windows හෝ macOS සමඟ සමාන වේ.
ප්ර.2. Ubuntu Server මත GUI එකක් ස්ථාපනය කළ හැදුවේද?
ප. ඔව්, නමුත් සාමාන්යයෙන් සේවාදායක භාවිතයට නිර්දේශ නොකෙරේ.
ප්ර.3. Ubuntu Desktop සේවාදායකයක් ලෙස භාවිත කළ හැදුවේද?
ප. ඔව්, නමුත් Ubuntu Server නිෂ්පාදන පරිසර සඳහා වඩා සුදුසුය.
ප්ර.4. LTS අනුවාදය කියන්නේ කුමක්ද?
ප. LTS (දිගුකාලීන සහය) අනුවාදයන් අවුරුදු පහක යාවත්කාලීන ලබා දේ, සහ Desktop හා Server දෙකම සඳහා ලබා ගත හැක.
7. නිගමනය
Ubuntu Desktop සහ Ubuntu Server වෙනත් අරමුණු සඳහා නිර්මාණය කර ඇත. ඒවායේ ශක්තිය තේරුම් ගත් පසු, ඔබේ අවශ්යතාට හොඳම ගැලපෙන අනුවාදය තෝරා ගත හැක.
Ubuntu Desktop ආරම්භකයන් සහ දිනපතා භාවිතයට සුදුසු වන අතර, Ubuntu Server කාර්ය සාධනය, ස්ථාවරතාව, සහ සේවාදායක මෙහෙයුම් වලදී උසස් වේ.
දෙකම ශක්තිමත්, නොමිලේ, සහ විශ්වාසනීය වේ. ඔබ නවකයෙක් නම් Desktop සමඟ ආරම්භ කර, Linux ගැන ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට සූදානම් වූ විට Server පරීක්ෂා කරන්න.
