Ano ang Ubuntu? Libre na Linux: Kagandahan at Paggamit para sa Baguhan!

1. Ano ang Ubuntu? Pangunahing Balangkas

Ano ang Ubuntu bilang OS?

Ang Ubuntu (Ubuntu) ay isang operating system (OS) na batay sa Linux kernel. Bagaman may iba’t ibang distribution (anyo ng pamamahagi) ang Linux, ang Ubuntu ay isa sa mga pinakapopular dito. Ginagamit ito ng malawak na hanay ng mga user, mula sa personal na gumagamit hanggang sa mga kumpanya, at ginagamit sa iba’t ibang sitwasyon tulad ng desktop PC, server, at cloud environment.

Ang Relasyon nito sa Linux

Ang Ubuntu ay binuo batay sa “Debian” na OS, isa sa maraming Linux distribution. Ang Debian ay kilala sa mataas na katatagan at mahabang suporta, ngunit medyo komplikado ang pag-configure nito kaya maaaring mahirap para sa mga baguhan. Sa kabilang banda, ang Ubuntu ay nagsasama ng katatagan ng Debian habang pinapaganda ito upang madaling gamitin ng mga baguhan.

Bakit Popular ang Ubuntu?

May ilang dahilan kung bakit popular ang Ubuntu.

1. Libre na Magamit
   Ang Ubuntu ay open source software, kaya libre itong magamit ng mga indibidwal o kumpanya. Dahil hindi kailangan ng mahal na lisensya, malaking benepisyo ito sa pagbabawas ng gastos sa operasyon.
2. Madaling Hawakan Kahit Baguhan
   Nagbibigay ang Ubuntu ng visual na operating environment (GUI: Graphical User Interface) na katulad ng Windows o macOS, kaya kahit hindi sanay sa Linux, madali itong mapapatakbo.
3. Mayaman sa Software
   Sa pamamagitan ng Software Center, madaling i-install ang mga application tulad ng browser, office software, at development tools. Lalo na ang mga pangunahing tool tulad ng Google Chrome, Firefox, LibreOffice, at Visual Studio Code ay agad na magagamit.
4. Mataas ang Katatagan at Seguridad
   Sa pamamagitan ng regular na update, mabilis na naaayos ang mga kahinaan sa seguridad ng Ubuntu, kaya ligtas itong magamit. Bukod doon, ang Linux-based system ay hindi madaling maapektuhan ng virus, kaya superior ito sa aspeto ng seguridad.
5. Tumutugon sa Malawak na Layunin
   Hindi lamang para sa desktop PC ang Ubuntu, kundi ginagamit din sa server, cloud environment, at embedded systems sa iba’t ibang larangan. Lalo na popular ito bilang server environment sa mga kumpanya, at ginagamit din ng malalaking IT company tulad ng Google at Amazon.

Paano Iba sa Windows o Mac?

May natatanging tampok ang Ubuntu na iba sa Windows o macOS. Sa sumusunod na talahanayan, inisa-isa ang mga pangunahing pagkakaiba.

Ang Ubuntu ay kaakit-akit dahil sa mataas na customizability at seguridad, ngunit kulang ito sa bilang ng software kumpara sa Windows. Kaya mahalaga na pumili ng tamang OS batay sa layunin ng paggamit.

Buod

Ang Ubuntu ay user-friendly na Linux distribution para sa mga baguhan, na may libre na paggamit at mataas na seguridad bilang mga katangian. May natatanging tampok ito kumpara sa Windows o macOS, at partikular na angkop para sa programming o server usage. Kung nais subukan ang Ubuntu sa hinaharap, ang pag-unawa sa kasaysayan at background ng pag-unlad na ipapakita sa susunod na kabanata ay magbibigay ng mas malalim na pag-unawa sa kanilang kagandahan.

2. Kasaysayan ng Ubuntu at Background ng Pag-unlad

Ang Pagsilang ng Ubuntu at ang Canonical

Ang Ubuntu ay nagsimula ang pag-develop noong 2004 ng isang negosyanteng taga-South Africa na siMark Shuttleworth. Siya ay naglalayong gawing mas madaling gamitin ang Linux at nagsimulang bumuo ng bagong distribution.

Ang Pagkakatatag ng Canonical

Si Shuttleworth ay nagtatag ngCanonical Ltd. (Canonical) noong 2004 upang maging organisasyon na magde-develop at mag-manage ng Ubuntu. Bukod sa pag-suporta sa pag-develop ng Ubuntu, ang Canonical ay nagbibigay din ng mga solusyon sa cloud para sa server at suporta para sa mga korporasyon, na nakatulong sa pagkalat ng Linux.

Pinagmulan ng Pangalan ng Ubuntu

Ang pangalang Ubuntu (u-bun-tu) ay nagmumula sa Zulu at Xhosa ng South Africa na nangangahulugang“Pag-aalaga sa iba” “Pagiging tao”. Ang pangalang ito ay naaayon sa ideya ng open source, at sumisimbolo sa“pagbibigay ng software na malayang magamit ng lahat” na espiritu ng Ubuntu.

Ang Unang Release

Ang unang bersyon ng Ubuntu na“Ubuntu 4.10” (code name: Warty Warthog) ay inilabas noong Oktubre 2004. Ang bersyong ito, bagamat batay sa Debian, aynagbigay ng mas madaling gamiting UI at simpleng proseso ng pag-install, na naging kapansin-pansin bilang OS na madaling hawakan kahit para sa mga baguhan sa Linux.

Siklo ng Release ng Ubuntu at LTS

Ang Ubuntu ay kilala saregular na siklo ng release. Ito ay may mekanismo napaglabas ng bagong bersyon bawat 6 na buwan tulad ng sumusunod.

Mga Uri ng Release

Ang bersyon ng Ubuntu ay inilalarawan sa anyo ng “taon.buwan”, halimbawa, ang“Ubuntu 22.04” ay nangangahulugangbersyong inilabas noong Abril 2022.

Ang LTS (Long Term Support: Long Term Support Version) ba?

Dahil angLTS version ng Ubuntu (long term support version) ay may 5 taong opisyal na suporta, ito ay angkop para sa mga korporasyon at server environment. Ang LTS ayinilalabas bawat 2 taon, kaya para sa mga user na naghahanap ng pinakabagong teknolohiya, ang karaniwang bersyon ay mas angkop, ngunit para sa katatagan, inirerekomenda ang paggamit ng LTS.

Mga Halimbawa ng Pangunahing LTS Bersyon

Ang LTS version ay madalas na ginagamit sa mga server at cloud environment ng mga korporasyon, at ginagamit din ng mga malalaking kumpanya tulad ng Google at Netflix.

Ang Ebolusyon ng Ubuntu at Kasalukuyan

Ang Ubuntu, mula sa unang release, ay nagpatuloy ang ebolusyon sa loob ng mahigit 20 taon, at nagkaroon ng mga mahahalagang pagbabago tulad ng sumusunod.

1. Pagbabago sa Desktop Environment

• Ang maagang Ubuntu ay gumamit ng “GNOME 2” desktop environment
• Mula 2011, nagbago sa “Unity” (para sa pagpapabuti ng usability)
• Mula 2017, bumalik sa “GNOME 3” (patuloy hanggang ngayon)

1. Paglawak sa Cloud at Server Field

• AngUbuntu Server edition ay iniangkop sa maraming cloud environment (AWS, Azure, Google Cloud, atbp.)
• Nagbibigay din ngUbuntu Core, isang lightweight version para sa embedded systems

1. Pagpapatibay ng Seguridad at Katatagan

• Sa pamamagitan ng regular na updates at patches, pinahusay ang cybersecurity
• Ipinaliwanag ang bagong package management system na “Snaps” (para sa pagpapabuti ng seguridad)

1. Paglawak ng Flavors (Derived Versions)

• Kubuntu (KDE environment), Xubuntu (lightweight XFCE environment), atbp., na nagbibigay ng iba’t ibang user experience
• Ubuntu MATE, Ubuntu Budgie, atbp., na nagdadagdag ng mga opsyon ayon sa kagustuhan

Buod

Ang Ubuntu ay nagsimula ang pag-develop noong 2004 ng Canonical, at ngayon ay nagingmalawakang ginagamit na Linux distribution sa desktop, server, at cloud environments. Lalo na, angmataas na katatagan ng LTS version, regular na updates, at maraming flavors (derived versions) ang mga kaakit-akit nito.

3. Mga Tampok at Benepisyo ng Ubuntu

Open Source na Libre Gamitin

Ang Ubuntu ay open source na OS na ganap na libre na magamit. Hindi kailangang magbayad ng lisensya tulad ng Windows o macOS, kaya maaari itong gamitin ng libre ng sinumang personal na user hanggang sa mga kumpanya.

Ang Open Source ba?

Ang open source ay tumutukoy sa uri ng lisensya ng software kung saan ang source code nito ay publiko at maaaring tingnan, baguhin, at muling ipamahagi ng sinuman. Dahil dito, ang mga developer sa buong mundo ay nakakapag-ambag sa pagpapabuti ng Ubuntu, kabilang ang pagwawasto ng mga bug at pagdaragdag ng mga tampok.

Benepisyo ng Libre na Paggamit

• Walang bayad sa lisensya (mapakinabang din para sa mga kumpanya at institusyong pang-edukasyon sa pagbabawas ng gastos)
• Maaaring i-install sa lumang PC (nakakatipid sa pagbili ng bagong hardware)
• Pinakamainam na alternatibo sa mga bayad na OS

Mataas na Seguridad

Ang Ubuntu, dahil batay ito sa Linux kernel, ay may mas mababang panganib sa seguridad kumpara sa Windows.

Bakit Ligtas ang Linux

• Mas kaunti ang banta ng virus
  Ang mga Linux-based OS tulad ng Ubuntu ay mahirap na ma-invade ng virus dahil sa istraktura ng sistema, kaya hindi na kailangang mag-install ng antivirus software nang madalas tulad sa Windows.
• Mahigpit ang pamamahala ng pahintulot
  Sa Ubuntu, tanging ang mga user na may administrator rights (root rights) lamang ang makakapagbago ng mahahalagang system files. Dahil dito, pinipigilan ang mga malware na mag-execute ng hindi awtorisadong programa.
• Regular na Update
  Ang Ubuntu, kung LTS version, ay nagbibigay ng 5 taong security updates, kaya ligtas na magamit ito nang matagal.

Aktwal na Halimbawa ng Paggamit

• Paggamit sa server ng mga kumpanya (ginagamit din ng malalaking IT companies tulad ng Google, Netflix, Amazon)
• Paggamit sa mga financial institutions at government agencies na nangangailangan ng mataas na seguridad

Magaan at Mabilis na Paggalaw

Ang Ubuntu ay magaan na OS na kumportableng gumagana kahit sa low-spec PC.

Mga Kinakailangan sa Paggalaw ng Ubuntu

Lalo na, kapag nagre-recycle ng lumang PC na mabagal na sa Windows, ang Ubuntu ay epektibong pagpipilian.

Maaari ring Pumili ng Magaan na Flavor

• Xubuntu (XFCE environment) → Magaan at mabilis na desktop environment
• Lubuntu (LXQt environment) → Mas magaan na environment para sa lumang PC

Iba’t Ibang Desktop Environment

Bukod sa standard na GNOME desktop environment, ang Ubuntu ay may iba’t ibang flavors (derivatives) na inihanda.

Pangunahing Flavors ng Ubuntu

Kung magmigrate mula sa Windows o Mac, Kubuntu (Windows-like na UI) o Ubuntu (Mac-like na UI) ay magbibigay ng pamilyar na pakiramdam sa operasyon.

Buod

Ang Ubuntu ay hindi lamang libre na magamit, kundi may mataas na seguridad, magaan na paggalaw, at iba’t ibang desktop environments. Lalo na angkop ito sa pagre-recycle ng lumang PC o sa pagbuo ng environment na mababa ang panganib sa virus.

4. Mga Dehado ng Ubuntu (Mga Paalala)

Ang Ubuntu ay may maraming benepisyo at isang mahusay na OS, ngunit hindi ito ang pinakamahusay na pagpipilian para sa lahat ng user. Lalo na para sa mga gumagamit na sanay sa Windows o macOS, may ilang hamon sa pagpapakilala at paggamit ng Ubuntu. Sa kabanatang ito, tatalakayin nang detalyado ang mga paalala at dehado sa paggamit ng Ubuntu.

Ilan sa mga software ay hindi magagamit

Dahil ang Ubuntu ay batay sa Linux na OS, ang mga software para sa Windows o macOS ay hindi direktang gagana sa ilang pagkakataon. Lalo na kailangang maging maingat sa compatibility ng mga sumusunod na software.

Mga Pangunahing Software na Mahirap Gamitin

Mga Paraan ng Pagharap

• Gumamit ng alternatibong software（hal.: Microsoft Office → LibreOffice、Photoshop → GIMP）
• Gumamit ng virtual environment (VirtualBox) o Wine（pagpapatakbo ng Windows apps sa Ubuntu）
• Gumamit ng cloud-based software（Google Docs o web version ng Office365）

Gayunpaman, hindi rin ganap na masisiguro ang compatibility sa mga paraang ito, kaya kung kailangan mong gamitin nang regular ang tiyak na software, dapat mong pag-isipan nang maingat ang paglipat sa Ubuntu。

May Learning Cost para sa Mga Baguhan

Kung ikukumpara sa Windows o macOS, ang Ubuntu ay medyo mas mahirap sa operasyon at setting. Lalo na dahil madalas na gumamit ng command line (terminal), maaaring mataas ang hadlang para sa mga unang beses na gumamit ng Linux.

Mga Punto na Tumatagal ng Panahon Bago Maging Sanay

• Ang paraan ng pag-install ng software ay iba
• Windows：Pag-install sa pamamagitan ng double-click
• Ubuntu：sudo apt install pangalan_ng_software tulad ng mga command na ito ang karaniwang ginagamit
• Paggamit ng Terminal (Command Line)
• Sa Ubuntu, madalas na gumamit ng terminal para sa troubleshooting ng problema o pagbabago ng setting
• Kailangang matutunan ang mga command（hal.: ls para sa listahan ng files、cd para sa paglipat ng folder）
• Mga Problema sa Driver ng Device
• Sa ilang printer o Wi-Fi adapter, maaaring hindi makilala sa initial state

Mga Paraan ng Pagharap

• Gumamit ng mga introductory book o online tutorial para matutunan ang paggamit ng Ubuntu
• Gumamit ng GUI (Graphical User Interface) at iwasan ang paggamit ng terminal hangga’t maaari sa setting
• Gumamit ng Ubuntu beginner-friendly flavors (Linux Mint, Kubuntu, atbp.)

Ang Gaming Environment ay May Limitasyon

Sa Ubuntu, maraming Windows games ang hindi native na suportado, kaya para sa mga gamer, maraming limitasyon sa environment.

Ang Kalagayan ng Game Support sa Ubuntu

• Natively Supported Games（ilan sa Steam titles, open-source games）
• Gumamit ng Proton ng Steam（teknolohiya para patakbuhin ang Windows games sa Linux）
• Gumamit ng Virtual Environment (PlayOnLinux, Lutris)（may isyu sa compatibility）

Lalo na ang Mga Problema

• Hindi standard na suportado ang DirectX（mababang compatibility sa Windows game engines）
• Kailangang i-optimize ang game performance（maaaring maglaro nang komportable depende sa setting）

Mga Paraan ng Pagharap

• Gumamit ng “Proton” function ng Steam（maraming games ang magagawa）
• Gumamit ng Cloud Gaming（GeForce NOW、Google Stadia, atbp.）
• Isaalang-alang ang Dual Boot (kasabay ng Windows)

Ang Ubuntu ay hindi masyadong angkop para sa gaming, ngunit sa mga kamakailang taon, dahil sa pag-unlad ng Steam at Proton, maraming titles na maaaring laruin na.

Maging Maingat sa Hardware Compatibility

Ang Ubuntu ay sumusuporta sa maraming hardware ng major PC manufacturers, ngunit sa ilang espesyal na device o lumang hardware, maaaring magkaroon ng problema sa compatibility。

Mga Pangunahing Problema sa Compatibility

Mga Paraan ng Pagharap

• Sa una, tingnan ang supported hardware sa official site ng Ubuntu
• I-apply ang latest drivers (lalo na sa NVIDIA GPU)
• Bumili ng Ubuntu pre-installed PC（hal.: Linux models ng Dell、Lenovo）

Buod

May maraming benepisyo ang Ubuntu, ngunit sa software compatibility・learning cost・gaming environment・hardware support tulad ng mga punto, may ilang dehado. Lalo na para sa mga sanay sa Windows o macOS, maaaring mahirap ang initial setting at operasyon, kaya mahalagang pag-isipan ang mga puntong ito bago magpasya na ipakilala.

5. Paano Gumamit ng Ubuntu at Mga Sitwasyon ng Paggamit

Ang Ubuntu ay ginagamit sa malawak na layunin mula sa desktop environment hanggang server, cloud, at development environment. Sa kabanatang ito, tatalakayin nang detalyado ang mga tiyak na paraan ng paggamit ng Ubuntu at mga sitwasyon ng paggamit nito.

Paggamit bilang Desktop OS

Ang Ubuntu ay maaaring gamitin bilang pangkalahatang OS ng personal computer (desktop OS). Lalo na, madalas na napapansin bilang alternatibo sa Windows o macOS.

Mga Basic na Bagay na Maaaring Gawin sa Ubuntu

• Paggamit ng Internet
• Available ang mga browser tulad ng Firefox, Google Chrome
• Walang problema sa paggana ng YouTube, SNS, Web apps (tulad ng Gmail, Google Docs)
• Opisina na Gawain
• Standard na naka-install ang LibreOffice (software na katugma sa Word, Excel, PowerPoint)
• Maaari ring gamitin ang web version ng Google Docs o Microsoft 365
• Email, Chat, Video Conference
• Gumagana rin ang Thunderbird (email software), Slack, Zoom, Skype
• Media Playback at Editing
• VLC media player (para sa video at musika)
• GIMP (image editing software), Kdenlive (video editing software)

Mga Tampok ng Ubuntu Desktop

• Simple at intuitive na UI (malapit sa operation feel ng Windows o macOS)
• May “start menu” tulad ng Windows, madaling pamahalaan ang apps
• Madaling i-install ang kinakailangang software mula sa “Ubuntu Software Center”

Mga Benepisyo ng Paggamit sa Desktop

✅ Libreng magamit
✅ Magaan at mabilis ang paggana (maaaring gamitin kahit sa lumang PC)
✅ Malakas ang security (baba ang risk ng virus)

Mga Disadventaha ng Paggamit sa Desktop

⚠ Hindi magagamit ang full version ng Microsoft Office o Adobe products
⚠ May ilang espesyal na software na walang compatibility
⚠ Hindi angkop sa gaming environment (may paraan ng pagtugon pero hindi perpekto)

Ang Ubuntu ay pinakangabuuan na desktop OS para sa mga taong gumagawa ng trabaho na nakabase sa browser o nais na bawasan ang gastos.

Paggamit sa Server

Ang Ubuntu ay malawak na ginagamit din bilang server OS. Lalo na, para sa mga kumpanya o operator ng web services, isa itong mapagkakatiwalaang pagpipilian.

Ano ang Ubuntu Server?

Ang Ubuntu Server ay Ubuntu na walang desktop environment para sa server, at ang mga tampok nito ay magaan at matatag na paggana.

Pangunahing Layunin ng Ubuntu Server

• Web Server (Apache, Nginx)
• Hosting ng website (hal. WordPress, static site)
• Database Server (MySQL, PostgreSQL)
• Pamahalaan ang data ng web services o apps
• File Server (Samba, NFS)
• Gamitin bilang shared file server sa loob ng kumpanya
• Cloud Environment (AWS, Google Cloud, Azure)
• Gamitin bilang virtual machine sa cloud
• Docker at Container Development
• Konstruksyon ng development environment, virtualization ng applications

Mga Benepisyo ng Ubuntu Server

✅ Magaan at matatag na paggana (pinakangabuuan sa long-term operation)
✅ Libreng magamit (walang lisensya na gastos)
✅ Dahil open source, posible ang customization

Mga Disadventaha ng Paggamit sa Server

⚠ Walang GUI, karaniwang kailangan ng command line operation
⚠ Kailangan ng espesyal na kaalaman (para sa server administrator)

Para sa cloud environment ng kumpanya o operation ng web services, ang Ubuntu Server ay isa sa pinakamahusay na pagpipilian.

Paggamit bilang Development Environment

Ang Ubuntu ay napakagandang OS para sa environment ng developer. Lalo na, popular ito sa mga engineer na gumagawa ng programming o software development.

Alin ang Dahilan kung Bakit Angkop ang Ubuntu sa Development

• Maraming development tools ang available
• Sumusuporta sa halos lahat ng programming languages tulad ng Python, Java, C, C++, Ruby, PHP
• Available ang mga IDE tulad ng Visual Studio Code, PyCharm, Eclipse, Vim
• Pinakangabuuan sa Linux-based development environment
• Mataas ang affinity sa web servers o cloud services
• Magandang compatibility sa Docker, Kubernetes, virtualization technologies
• Sumusuporta rin sa machine learning at AI development
• Available ang mga tool tulad ng TensorFlow, PyTorch, Jupyter Notebook
• Ang Ubuntu ay may sapat na suporta sa NVIDIA GPU, kaya pinakangabuuan sa deep learning

Mga Benepisyo ng Development Environment

✅ Sapat ang major programming languages at tools
✅ Magandang compatibility sa server environment (smooth ang development hanggang deployment)
✅ Libreng magamit, kaya nababawasan ang development costs

Mga Disadventaha ng Paggamit sa Development

⚠ May ilang IDE o GUI tools na optimized para sa Windows/macOS
⚠ Maaaring mahirap ang environment setup para sa beginners

Ang Ubuntu ay OS na nagbibigay ng pinakamahusay na development environment para sa programmers, engineers, at data scientists.

Buod

Ang Ubuntu ay malakas na OS na maaaring gamitin sa iba’t ibang sitwasyon tulad ng desktop, server, development environment. Lalo na, para sa mga user na naghahanap ng low-cost at stable na environment, isa itong pinakamahusay na pagpipilian.

Ang Ubuntu ay malakas na pagpipilian sa pang-araw-araw na layunin, business, o development.

6. Paraan ng Pag-install ng Ubuntu (Gabay para sa mga Baguhan)

Ang Ubuntu, hindi katulad ng Windows o macOS, ay isang libreng OS na madaling i-install ng sinuman dahil libre itong makuha. Sa kabanatang ito, ipapaliwanag nang detalyado ang mga hakbang sa pag-install ng Ubuntu para sa mga baguhan.

Pag-verify ng mga Kinakailangang System

Bago i-install ang Ubuntu, unahin nating suriin kung ang iyong PC ay nakakatugon sa mga kinakailangang system upang patakbuhin ito.

Inirekomendang Espesipikasyon ng Ubuntu

Maaari rin itong gumana sa mababang espesipikasyong PC, ngunit upang maging komportable ang paggamit, inirekomenda ang 4GB o higit pang RAM at 50GB o higit pang storage.

Mga Leicht na Flavor (Para sa Mababang Espesipikasyong PC)

• Xubuntu (XFCE environment) → Angkop para sa mga lumang PC, magaan
• Lubuntu (LXQt environment) → Mas magaan pa, perpekto para sa mga energy-efficient na laptop

Paglikha ng Installation Media

Upang i-install ang Ubuntu, kailangan mong gumawa ng Ubuntu installation file (ISO image) sa USB memory o DVD.

① Pag-download ng ISO File ng Ubuntu

Unahin, i-download ang pinakabagong Ubuntu mula sa opisyal na site.

🔗 Ubuntu Opisyal na Pahina ng Pag-download

② Paglikha ng Bootable USB

Gumamit ng USB memory (inirekomenda ang 8GB o higit pa) upang gumawa ng Ubuntu installation disk.

Para sa mga Gumagamit ng Windows

1. I-download ang “Rufus“ (libre ng tool)
2. I-launch ang Rufus at piliin ang ISO file
3. Piliin ang File System: “FAT32”
4. I-click ang “Start” upang simulan ang pag-write

Para sa mga Gumagamit ng Mac

1. I-download ang “balenaEtcher“
2. Buksan ang Etcher, piliin ang ISO file
3. Tukuyin ang target ng pag-write (USB memory) at i-click ang “Flash”

Mga Hakbang sa Pag-install ng Ubuntu

① Pag-boot mula sa USB Memory

• I-restart ang PC at buksan ang BIOS o UEFI settings screen (tulad ng “F2”, “F12”, “ESC”, atbp.)
• Isaayos ang USB memory bilang priority sa “Boot Menu”
• Kapag nag-boot mula sa USB, lalabas ang screen na “Ubuntu Trial or Install”

② Simulan ang Pag-install ng Ubuntu

1. Isaayos ang wika sa “Japanese” at i-click ang “Install Ubuntu“
2. Piliin ang keyboard layout (OK na Japanese)
3. Piliin ang uri ng pag-install

• “Normal Installation” → May kasamang browser, office software, at standard apps
• “Minimal Installation” → Mas magaan (maaaring magdagdag ng software pagkatapos)

③ Isaayos ang Disk Partition

• Kung Ubuntu lang ang i-install
• Piliin ang “Delete Disk and Install Ubuntu”
• Kung Dual Boot sa Windows
• Piliin ang “Install Alongside Other OS” at isaayos ang bakanteng espasyo (inirekomenda 50GB o higit pa)

④ Isaayos ang Impormasyon ng User

• Isaayos ang username at password ng PC
• I-click ang “Continue” upang simulan ang pag-install

⑤ Natapos na ang Pag-install & Restart

• Kapag natapos ang pag-install, tanggalin ang USB memory at i-restart ang PC
• Kapag lumabas ang Ubuntu login screen, matagumpay na ang pag-install!

Mga Initial na Setting Pagkatapos ng Pag-install

Pagkatapos i-install ang Ubuntu, gawin ang mga initial na setting upang madaling gamitin ito.

① Setting ng Japanese Input

Ang default input ng Ubuntu ay maaaring English keyboard, kaya i-activate ang Japanese input (Mozc).

1. Buksan ang “Settings” → “Region & Language”
2. Magdagdag ng “Japanese (Mozc)” sa “Input Sources”
3. Maaaring mag-switch ng Japanese ↔ English gamit ang “Shift + Space”

② Update ng Software

Upang gawing latest ang Ubuntu, i-execute ang mga update.

sudo apt update && sudo apt upgrade -y

③ Pag-install ng Kinakailangang Apps

May basic software na ang Ubuntu, ngunit maganda ring mag-install ng karagdagang madalas gamitin na apps.

sudo apt install -y google-chrome-stable vlc gimp libreoffice

Inirekomendang Apps

• Google Chrome (mabilis na browser)
• VLC Media Player (pag-play ng video at musika)
• GIMP (image editing)
• LibreOffice (compatible sa Microsoft Office)

Buod

Ang pag-install ng Ubuntu ay medyo madali, ngunit mahalaga ang paghahanda at setting nang maaga. Lalo na kung plano mong gumawa ng dual boot sa Windows, i-backup muna ang iyong data.

Kapag na-install ang Ubuntu, makakakuha ka ng libreng at ligtas na OS environment.

7. Mga Madalas Itanong (FAQ)

Ang Ubuntu ay isang Linux distribution na may maraming benepisyo, ngunit maaaring magkaroon ng mga tanong o pag-aalala para sa mga unang gumagamit. Sa kabanatang ito, ipinakikilala ang mga madalas itanong (FAQ) tungkol sa Ubuntu, at ipinapaliwanag upang ang mga baguhan ay makapagsimula nang maayos sa paggamit ng Ubuntu.

Ano ang pagkakaiba ng Ubuntu sa iba pang Linux distributions?

May iba’t ibang distributions (uri ng OS) ang Linux, ngunit ang Ubuntu ay partikular na idinisenyo para sa mga baguhan.

Paghahambing ng Pangunahing Linux Distributions

Mga Punto:
✅ Ang Ubuntu ay batay sa Debian, at lamang sa kadalian ng pag-install at kalidad ng suporta.
✅ Kung nais subukan ang pinakabagong teknolohiya, Fedora o Arch Linux ay mga opsyon.
✅ Kung pinapahalagahan ang katatagan, ang LTS (Long Term Support) ng Ubuntu ang pinakamahusay.

Maaari bang gamitin kasabay ng Windows o Mac?

Oo, maaaring gumamit ng dual boot ang Ubuntu kasama ng Windows o Mac.
Gayunpaman, kung magkakamali sa pag-set up, maaaring hindi na magsimula ang Windows, kaya sundin ang mga sumusunod na hakbang nang maingat.

Paano Gumawa ng Dual Boot sa Windows

1. Gumawa ng “hindi ginagamit na espasyo” sa Disk Management ng Windows (inirerekomenda ang 50GB o higit pa)
2. Piliin ang “Gamitin kasama ng iba pang OS” sa pag-install ng Ubuntu
3. I-install ang GRUB (bootloader) upang mapili ang OS sa pag-boot

Mga Babala

⚠ Maaaring mawala ang GRUB pagkatapos ng Windows Update, kaya gumawa ng backup
⚠ I-save ang mahahalagang data nang maaga

Madali bang gamitin para sa mga baguhan?

Oo, ang Ubuntu ay medyo madali para sa mga baguhan.
Lalo na, pumili ng “Kubuntu” o “Linux Mint” na may UI na malapit sa Windows para mas madaling lumipat.

Mga Rekomendasyon para sa Mga Baguhan

✅ Madaling i-install ang mga app sa Software Center
✅ Operation na katulad ng Windows (lalo na sa Kubuntu)
✅ May sapat na Japanese environment (mapipili sa pag-install)

Gayunpaman, kailangan ng pagiging sanay sa mga sumusunod.
⚠ Walang ganap na compatibility sa Windows-exclusive software (Office, Photoshop, atbp.)
⚠ Kailangan ng terminal para sa ilang operations (pamamahala ng software)

Anong uri ng computer ang kayang i-run?

Ang Ubuntu ay maaaring gumana sa medyo mababang spec na PC, ngunit kailangan ng minimum specs para sa komportableng paggamit.

Mga Hardware Requirements ng Ubuntu

Mga Lightweight Versions ng Ubuntu para sa Lumang PC

• Xubuntu (XFCE environment) → Lightweight para sa lumang PC
• Lubuntu (LXQt environment) → Super lightweight para sa mababang power PC

Seguro ba ang security ng Ubuntu?

Oo, ang Ubuntu ay mas secure kaysa sa Windows.
Dahil mababa ang risk ng virus o malware, medyo ligtas kahit walang antivirus software.

Mga Dahilan ng Malakas na Security ng Ubuntu

1. Mga virus ay halos wala (kaunti ang malware para sa Linux)
2. Matibay na user permission management (hindi maaaring baguhin ang system nang walang admin rights)
3. Regular na updates at security patches (LTS version ay suportado ng 5 taon)

Buod

Ang Ubuntu ay medyo madaling gamitin para sa mga baguhan na Linux distribution, ngunit kailangang mag-ingat sa pagkakaiba sa Windows at compatibility ng software. Gamitin ang FAQ sa kabanatang ito bilang gabay para sa maayos na pag-install at paggamit ng Ubuntu.

Mga Site ng Sanggunian

Ubuntuとは | Ubuntu Japanese Team

…

Ubuntu - Wikipedia

…