1. Giới thiệu
Đối với người dùng Ubuntu, quản lý phần mềm là một phần của các nhiệm vụ hàng ngày, nhưng nhờ vào APT (Advanced Package Tool), việc cài đặt, cập nhật và gỡ bỏ ứng dụng trở nên dễ dàng hơn nhiều. Bạn có thể nghĩ, “APT có vẻ phức tạp…,” nhưng trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn từng bước một cách đơn giản và dễ hiểu.
Đến cuối bài viết này, bạn sẽ có thể làm chủ quản lý phần mềm bằng các lệnh APT một cách dễ dàng!
2. APT là gì?
APT là một công cụ quản lý gói phần mềm được sử dụng trong các hệ thống dựa trên Debian (ví dụ: Ubuntu). Nó tích hợp chức năng của apt-get và apt-cache truyền thống, cho phép các hoạt động trực quan và đơn giản hóa hơn.
Ví dụ, trước đây cần sử dụng apt-get install để cài đặt một gói, giờ đây có thể làm đơn giản với apt install. Sự phát triển này cho phép người dùng Ubuntu quản lý hệ thống hiệu quả hơn.
Điểm chính: APT được phát triển để “làm cho quản lý gói phần mềm dễ dàng hơn.” Một khi bạn nắm bắt được, bạn sẽ trên đường trở thành bậc thầy Ubuntu.
Official APT Command Documentation
3. Cập nhật và Nâng cấp Gói với APT
Để duy trì sự ổn định và bảo mật của hệ thống, việc cập nhật gói định kỳ là rất cần thiết. Trong phần này, chúng tôi sẽ giới thiệu các lệnh để làm mới danh sách gói và nâng cấp phần mềm đã cài đặt bằng APT.
Cập nhật Danh sách Gói (apt update)
Lệnh sudo apt update là cơ bản để giữ cho danh sách gói của bạn luôn cập nhật. Nó đảm bảo hệ thống của bạn nhận diện phần mềm mới được thêm vào kho lưu trữ.
sudo apt update
Nâng cấp Các Gói Đã Cài Đặt (apt upgrade)
Tiếp theo, sudo apt upgrade nâng cấp tất cả các gói đã cài đặt lên phiên bản mới nhất. Lệnh sau cho phép bạn chạy cả hai hành động cùng lúc:
sudo apt update && sudo apt upgrade -y
Một chút hài hước: Giống như hệ thống Ubuntu của bạn đang thì thầm, “Hãy cập nhật tôi đi!”—vì vậy hãy chạy nó định kỳ và giữ mọi thứ vui vẻ.
4. Cài Đặt Các Gói Mới với APT
Để cài đặt phần mềm mới, sử dụng lệnh apt install. Ví dụ, để cài đặt trình phát media “mplayer,” hãy nhập như sau:
sudo apt install mplayer
Cài Đặt Nhiều Gói Cùng Lúc
Để cài đặt nhiều gói cùng một lúc, hãy phân cách chúng bằng khoảng trắng như sau:
sudo apt install package1 package2 package3
Ngăn Chặn Nâng Cấp Tự Động Trong Quá Trình Cài Đặt
Nếu bạn muốn cài đặt một gói mà không nâng cấp các gói hiện có, hãy sử dụng tùy chọn --no-upgrade:
sudo apt install package_name --no-upgrade
Mẹo: Ngay cả nếu bạn không nhớ tên gói đầy đủ, việc gõ vài chữ cái và nhấn phím Tab sẽ kích hoạt tự động hoàn thành.
5. Quản Lý Các Gói Đã Cài Đặt
APT không chỉ làm cho việc cài đặt gói dễ dàng mà còn gỡ bỏ những gói bạn không còn cần nữa.
Gỡ Bỏ Một Gói (apt remove)
Để gỡ bỏ một gói đã cài đặt, chạy:
sudo apt remove package_name
Gỡ Bỏ Hoàn Toàn Một Gói (apt purge)
Để xóa một gói cùng với các tệp cấu hình của nó, sử dụng:
sudo apt purge package_name
Gỡ Bỏ Các Gói Không Được Sử Dụng (apt autoremove)
Để xóa các gói phụ thuộc không còn cần thiết, chạy:
sudo apt autoremove
Lưu ý: Việc chạy apt autoremove giúp giải phóng không gian đĩa bằng cách loại bỏ các gói không cần thiết khỏi hệ thống của bạn.
6. Tìm Kiếm và Lấy Thông Tin Gói
APT cho phép bạn tìm kiếm các gói phần mềm và hiển thị thông tin chi tiết về chúng.
Tìm Kiếm Một Gói (apt search)
Sử dụng lệnh sau để tìm kiếm một gói:
sudo apt search package_name
Hiển Thị Chi Tiết Gói (apt show)
Để kiểm tra chi tiết phụ thuộc và kích thước cài đặt, sử dụng:
sudo apt show package_name
Tài liệu Chính thức của Ubuntu
7. Quản lý Danh sách Gói và Nguồn
APT cũng cho phép bạn xem danh sách các gói đã cài đặt và chỉnh sửa nguồn phần mềm.
Liệt kê các gói đã cài đặt (apt list --installed)
Để xem tất cả các gói hiện đang được cài đặt, sử dụng:
sudo apt list --installed
Liệt kê các gói có thể nâng cấp (apt list --upgradeable)
Để xem các gói có thể được nâng cấp, chạy:
sudo apt list --upgradeable
Chỉnh sửa nguồn gói (apt edit-sources)
Nếu bạn muốn thêm một kho lưu trữ mới hoặc sửa đổi danh sách nguồn, sử dụng:
sudo apt edit-sources
8. Các thực hành tốt khi sử dụng APT
Dưới đây là một số thực hành tốt để tận dụng tối đa APT.
Cập nhật thường xuyên
Để giữ hệ thống của bạn an toàn và luôn cập nhật, nên chạy apt update && apt upgrade một lần mỗi tuần—đặc biệt là để nhận các bản vá bảo mật quan trọng.
Dọn dẹp các gói không dùng nữa
Thỉnh thoảng chạy apt autoremove để xóa các gói không cần thiết và giải phóng không gian đĩa.
9. Kết luận
APT là một công cụ thiết yếu giúp cải thiện hiệu quả quản lý phần mềm trên Ubuntu và các hệ thống dựa trên Debian khác. Với các lệnh được giới thiệu trong bài viết này, bạn sẽ có thể giữ hệ thống luôn cập nhật, loại bỏ các gói không cần thiết và cài đặt phần mềm cần thiết một cách nhanh chóng.
Mở terminal ngay bây giờ và bắt đầu thử nghiệm các lệnh APT!
