Ubuntu là gì? Hướng dẫn toàn diện cho người mới bắt đầu về Linux, tính năng, ưu điểm và các trường hợp sử dụng

1. Ubuntu là gì? Tổng quan về các kiến thức cơ bản

Ubuntu là loại hệ điều hành nào?

Ubuntu là một hệ điều hành (OS) được xây dựng trên nhân Linux. Có rất nhiều bản phân phối Linux, nhưng Ubuntu nằm trong số những bản phổ biến nhất. Nó được sử dụng rộng rãi bởi cả cá nhân và doanh nghiệp, và chạy trên nhiều môi trường khác nhau như máy tính để bàn, máy chủ và các nền tảng đám mây.

Mối quan hệ với Linux

Ubuntu được phát triển dựa trên một bản phân phối Linux khác có tên là Debian. Trong khi Debian nổi tiếng với độ ổn định cao và hỗ trợ lâu dài, cấu hình của nó có thể phức tạp đối với người mới bắt đầu. Ubuntu kế thừa độ ổn định của Debian nhưng cải thiện tính dễ dùng, khiến nó trở nên dễ tiếp cận hơn rất nhiều cho người dùng Linux lần đầu.

Tại sao Ubuntu lại phổ biến đến vậy?

Có một số lý do góp phần vào sự phổ biến rộng rãi của Ubuntu.

1. Miễn phí sử dụng Ubuntu là phần mềm mã nguồn mở và có sẵn mà không mất phí cho cả mục đích cá nhân và thương mại. Không có chi phí bản quyền đắt đỏ, nó giúp giảm đáng kể chi phí vận hành.
2. Thân thiện với người mới Ubuntu cung cấp giao diện người dùng đồ họa (GUI) tương tự Windows hoặc macOS, giúp người mới dễ dàng thao tác mà không cần hiểu sâu về Linux.
3. Phong phú phần mềm Thông qua Software Center, người dùng có thể dễ dàng cài đặt trình duyệt, bộ công cụ văn phòng, công cụ phát triển và nhiều hơn nữa. Các công cụ lớn như Google Chrome, Firefox, LibreOffice và Visual Studio Code đều có sẵn ngay lập tức.
4. Ổn định và bảo mật cao Ubuntu cung cấp các bản cập nhật và bản vá thường xuyên, nhanh chóng khắc phục các lỗ hổng. Các hệ thống Linux vốn đã có khả năng chống lại nhiều loại virus, nên Ubuntu rất an toàn.
5. Đa dạng trường hợp sử dụng Từ máy để bàn đến máy chủ, hệ thống đám mây và các thiết bị nhúng, Ubuntu phù hợp với nhiều môi trường khác nhau. Nó thậm chí còn được các công ty công nghệ lớn như Google và Amazon sử dụng.

Ubuntu khác gì so với Windows hoặc macOS?

Ubuntu có một số đặc điểm riêng so với Windows và macOS. Bảng dưới đây nêu bật những khác biệt chính.

Ubuntu xuất sắc trong việc tùy biến và bảo mật, nhưng có ít ứng dụng được hỗ trợ hơn so với Windows. Việc chọn hệ điều hành phù hợp phụ thuộc vào mục đích sử dụng của bạn.

Tóm tắt

Ubuntu là một bản phân phối Linux thân thiện với người mới, cung cấp bảo mật mạnh, không có chi phí bản quyền và hiệu năng xuất sắc cho lập trình và sử dụng máy chủ. Hiểu rõ lịch sử và nền tảng phát triển của nó trong chương tiếp theo sẽ giúp bạn đánh giá cao hơn nữa những ưu điểm của Ubuntu.

2. Lịch sử và phát triển của Ubuntu

Sự ra đời của Ubuntu và Canonical

Ubuntu được khởi xướng vào năm 2004 bởi doanh nhân người Nam Phi Mark Shuttleworth, người muốn làm cho Linux trở nên dễ sử dụng hơn cho mọi người.

Thành lập Canonical

Shuttleworth thành lập Canonical Ltd. vào năm 2004, là tổ chức chịu trách nhiệm phát triển và bảo trì Ubuntu. Canonical hỗ trợ sự phát triển của Ubuntu và cung cấp các dịch vụ doanh nghiệp cũng như giải pháp đám mây để thúc đẩy việc áp dụng Linux.

Nguồn gốc của tên “Ubuntu”

Từ Ubuntu xuất phát từ các ngôn ngữ Zulu và Xhosa, có nghĩa là “nhân tính đối với người khác” hoặc “lòng nhân ái”. Triết lý này phù hợp với tầm nhìn mã nguồn mở: cung cấp phần mềm tự do cho mọi người.

Phiên bản đầu tiên

Phiên bản Ubuntu đầu tiên, Ubuntu 4.10 (tên mã Warty Warthog), được ra mắt vào tháng 10 năm 2004. Nó mang lại quy trình cài đặt dễ dàng hơn và giao diện thân thiện, giúp Linux trở nên gần gũi hơn với người mới bắt đầu.

Chu kỳ phát hành và LTS của Ubuntu

Ubuntu nổi tiếng với chu kỳ phát hành định kỳ, ra phiên bản mới mỗi sáu tháng.

Các loại phát hành

Các phiên bản Ubuntu được đặt tên theo định dạng YY.MM, ví dụ Ubuntu 22.04, cho biết phiên bản được phát hành vào tháng 4 năm 2022.

LTS là gì?

Phiên bản LTS cung cấp năm năm cập nhật bảo mật chính thức, khiến chúng lý tưởng cho doanh nghiệp và máy chủ tìm kiếm sự ổn định. Các phiên bản LTS được phát hành mỗi hai năm.

Các Ví Dụ Về Các Phiên Bản LTS Chính

Các phiên bản LTS được áp dụng rộng rãi trong môi trường đám mây và doanh nghiệp, bao gồm các công ty lớn như Google và Netflix.

Sự Tiến Hóa Của Ubuntu

Kể từ bản phát hành đầu tiên, Ubuntu đã tiến hóa hơn 20 năm, trải qua nhiều tiến bộ.

• Thay Đổi Môi Trường Màn Hình

• Ban đầu sử dụng GNOME 2

• Chuyển sang Unity năm 2011 để cải thiện tính khả dụng
• Trở lại GNOME 3 năm 2017 (vẫn hiện tại)

• Áp Dụng Đám Mây Và Máy Chủ

• Ubuntu Server được sử dụng rộng rãi trên AWS, Azure và Google Cloud

• Ubuntu Core hỗ trợ hệ thống nhúng và IoT

• Cải Thiện Bảo Mật

• Các cập nhật và bản vá định kỳ cải thiện an ninh mạng

• Giới thiệu “Snaps” cho việc đóng gói ứng dụng an toàn hơn

• Mở Rộng Các Biến Thể

• Các lựa chọn như Kubuntu (KDE) và Xubuntu (XFCE) cung cấp trải nghiệm người dùng độc đáo

• Các biến thể khác bao gồm Ubuntu MATE và Ubuntu Budgie

Tóm Tắt

Kể từ năm 2004, Ubuntu đã phát triển thành một bản phân phối Linux được sử dụng trên máy tính để bàn, máy chủ và nền tảng đám mây. Sự ổn định, cập nhật định kỳ và đa dạng các biến thể môi trường màn hình khiến nó trở thành một trong những hệ điều hành dễ tiếp cận và linh hoạt nhất hiện nay.

3. Tính Năng Và Lợi Ích Của Ubuntu

Miễn Phí Và Mã Nguồn Mở

Ubuntu là một hệ điều hành miễn phí hoàn toàn và mã nguồn mở. Không giống như Windows hoặc macOS, nó không yêu cầu giấy phép trả phí, khiến nó dễ tiếp cận với cá nhân, trường học và doanh nghiệp mà không tốn thêm chi phí.

Mã Nguồn Mở Là Gì?

Mã nguồn mở đề cập đến phần mềm mà mã nguồn của nó được công khai và có thể được xem, sửa đổi và phân phối lại bởi bất kỳ ai. Quy trình phát triển do cộng đồng dẫn dắt này cho phép các nhà đóng góp toàn cầu cải thiện Ubuntu, sửa lỗi và thêm tính năng mới liên tục.

Lợi Ích Của Việc Miễn Phí

• Không phí cấp phép (có lợi cho công ty và cơ sở giáo dục)
• Hoạt động ngay cả trên phần cứng cũ (không cần mua PC mới)
• Lựa chọn thay thế lý tưởng cho hệ điều hành trả phí

Bảo Mật Cao

Vì Ubuntu dựa trên nhân Linux, nó có rủi ro bảo mật thấp hơn so với Windows.

Tại Sao Linux An Toàn

• Ít tiếp xúc với virus Các hệ thống dựa trên Linux như Ubuntu có cấu trúc kháng lại phần mềm độc hại, giảm nhu cầu phần mềm diệt virus.
• Quản lý quyền nghiêm ngặt Chỉ người dùng có quyền quản trị (root) mới có thể sửa đổi các tệp hệ thống quan trọng, ngăn chặn thực thi không được phép các chương trình độc hại.
• Cập nhật bảo mật định kỳ Các phiên bản LTS cung cấp năm năm bản vá bảo mật , đảm bảo bảo vệ dài hạn.

Các Trường Hợp Sử Dụng Thực Tế

• Môi trường máy chủ doanh nghiệp (được sử dụng bởi Google, Netflix, Amazon và các công ty công nghệ lớn khác)
• Các cơ quan chính phủ và tổ chức tài chính yêu cầu chính sách bảo mật mạnh mẽ

Nhẹ Và Nhanh

Ubuntu là một hệ điều hành tương đối nhẹ hoạt động tốt ngay cả trên phần cứng cũ hoặc thấp cấp.

Yêu Cầu Hệ Thống

Điều này khiến Ubuntu trở thành lựa chọn tuyệt vời để hồi sinh các PC cũ gặp khó khăn khi chạy các phiên bản Windows mới hơn.

Các Biến Thể Ubuntu Nhẹ

• Xubuntu (XFCE) – Môi trường màn hình nhẹ và phản hồi nhanh
• Lubuntu (LXQt) – Nhẹ hơn nữa, lý tưởng cho phần cứng rất cũ và laptop tiết kiệm năng lượng

Nhiều Môi Trường Màn Hình

Ubuntu cung cấp lựa chọn môi trường màn hình qua các biến thể khác nhau, cho phép người dùng chọn dựa trên sở thích và khả năng phần cứng.

Các Biến Thể Ubuntu Chính

Người dùng chuyển từ Windows hoặc macOS có thể thấy Kubuntu (giống Windows) hoặc Ubuntu tiêu chuẩn (giao diện giống macOS) quen thuộc và dễ thích nghi hơn.

Tóm Tắt

Ubuntu nổi bật vì tính miễn phí, bảo mật, nhẹ nhàng và đa năng. Nó cung cấp nhiều môi trường desktop, hỗ trợ phần cứng cũ và cho phép người dùng xây dựng môi trường làm việc chống virus. Những ưu điểm này khiến Ubuntu đặc biệt có giá trị cho việc sử dụng cá nhân, triển khai doanh nghiệp và giáo dục.

4. Nhược điểm của Ubuntu (Những lưu ý quan trọng)

Mặc dù Ubuntu có nhiều lợi thế, nhưng nó không phải là lựa chọn hoàn hảo cho mọi người dùng. Những người đã quen với Windows hoặc macOS có thể gặp khó khăn trong quá trình cài đặt hoặc sử dụng hàng ngày. Chương này giải thích các nhược điểm chính và những điểm cần cân nhắc khi dùng Ubuntu.

Một số phần mềm không có sẵn

Vì Ubuntu là hệ điều hành dựa trên Linux, các phần mềm được thiết kế riêng cho Windows hoặc macOS có thể không chạy một cách tự nhiên. Hãy đặc biệt chú ý tới tính tương thích của các ứng dụng sau:

Phần mềm lớn khó sử dụng trên Ubuntu

Giải pháp thay thế

• Sử dụng các ứng dụng thay thế (ví dụ: Microsoft Office → LibreOffice, Photoshop → GIMP)
• Dùng máy ảo hoặc Wine để chạy các ứng dụng Windows trong Ubuntu
• Sử dụng phần mềm dựa trên đám mây như Google Docs hoặc Microsoft 365 Web apps

Tuy nhiên, những lựa chọn này không đảm bảo tương thích hoàn toàn. Nếu quy trình làm việc của bạn phụ thuộc vào các ứng dụng Windows hoặc macOS cụ thể, việc chuyển hoàn toàn sang Ubuntu cần được đánh giá cẩn thận.

Đường cong học tập cho người mới bắt đầu

So với Windows hoặc macOS, Ubuntu có thể cảm thấy phức tạp hơn trong việc vận hành và cấu hình. Người dùng chưa quen với Linux thường cần thời gian để thích nghi, đặc biệt vì các thao tác dòng lệnh (terminal) xuất hiện thường xuyên hơn.

Những thách thức phổ biến cho người mới

• Các phương pháp cài đặt phần mềm khác nhau
• Windows: Cài đặt bằng cách nhấp đúp
• Ubuntu: Thường cần các lệnh như sudo apt install package-name
• Sử dụng terminal
• Dùng để khắc phục sự cố và thay đổi cấu hình
• Cần học các lệnh cơ bản (ví dụ: ls để liệt kê tệp, cd để chuyển thư mục)
• Vấn đề driver
• Một số máy in và bộ thu Wi‑Fi có thể không được nhận dạng mặc định

Giải pháp

• Sử dụng sách hoặc hướng dẫn trực tuyến dành cho người mới
• Dựa vào giao diện GUI càng nhiều càng tốt để giảm việc dùng terminal
• Xem xét các phiên bản Ubuntu hướng tới người mới như Linux Mint hoặc Kubuntu

Hỗ trợ chơi game hạn chế

Nhiều tựa game phổ biến trên Windows không chạy tự nhiên trên Ubuntu, khiến nó kém phù hợp cho game thủ.

Khả năng chơi game của Ubuntu

• Các trò chơi Linux gốc được hỗ trợ qua Steam và các tựa game mã nguồn mở
• Steam Proton cho phép một số trò chơi Windows chạy trên Linux
• Các công cụ như Lutris hoặc PlayOnLinux cung cấp lớp tương thích nhưng có thể cần tinh chỉnh

Những hạn chế chính

• Không hỗ trợ DirectX gốc (giảm khả năng tương thích với nhiều engine game Windows)
• Cần tinh chỉnh hiệu năng để đạt trải nghiệm chơi game tối ưu

Giải pháp thay thế

• Sử dụng Steam Proton để chạy các tựa game Windows được hỗ trợ
• Dùng dịch vụ chơi game đám mây như GeForce NOW hoặc Google Stadia
• Cài đặt dual‑boot với Windows khi cần tương thích đầy đủ

Ubuntu đang cải thiện hiệu năng chơi game, nhưng vẫn còn kém hơn Windows đối với những game thủ chuyên nghiệp.

Vấn đề tương thích phần cứng

Ubuntu hỗ trợ đa dạng phần cứng, nhưng một số thiết bị chuyên dụng hoặc linh kiện cũ có thể gặp vấn đề tương thích.

Các vấn đề tương thích điển hình

Giải pháp

• Kiểm tra danh sách tương thích phần cứng chính thức của Ubuntu trước khi mua
• Cài đặt driver mới nhất (đặc biệt là cho card đồ họa NVIDIA)
• Mua hệ thống được cài sẵn Ubuntu (có sẵn từ Dell, Lenovo, v.v.)

Tổng kết

Ubuntu mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó cũng có những nhược điểm như tương thích phần mềm, đường cong học tập ban đầu, hạn chế chơi game, và vấn đề hỗ trợ phần cứng. Người dùng chuyển từ Windows hoặc macOS có thể thấy giai đoạn điều chỉnh khó khăn. Việc hiểu rõ những điểm này trước thời gian sẽ đảm bảo sự chuyển đổi mượt mà hơn.

5. Cách Sử Dụng Ubuntu và Các Trường Hợp Sử Dụng Thực Tế

Ubuntu được sử dụng trong nhiều môi trường đa dạng—từ hệ thống máy tính để bàn đến máy chủ, nền tảng đám mây, và trạm làm việc phát triển. Chương này cung cấp giải thích chi tiết về cách Ubuntu có thể được sử dụng hiệu quả trong các tình huống khác nhau.

Sử Dụng Ubuntu Như Một Hệ Điều Hành Máy Tính Để Bàn

Ubuntu có thể hoạt động như một hệ điều hành máy tính để bàn đa năng. Nó thường được coi là một lựa chọn thay thế hấp dẫn cho Windows hoặc macOS.

Những Gì Bạn Có Thể Làm Với Ubuntu

• Duyệt web
• Tương thích với các trình duyệt như Firefox và Google Chrome
• Các dịch vụ web như YouTube, SNS, Gmail, và Google Docs hoạt động mượt mà
• Công việc văn phòng
• LibreOffice được cài đặt sẵn và cung cấp các công cụ tương thích với Word, Excel, và PowerPoint
• Các bộ công cụ dựa trên web như Google Docs và Microsoft 365 được hỗ trợ
• Email, chat, và hội nghị video
• Thunderbird cho email, Slack, Zoom, và Skype cho giao tiếp
• Phát lại và chỉnh sửa media
• VLC cho phát lại đa phương tiện
• GIMP cho chỉnh sửa hình ảnh và Kdenlive cho chỉnh sửa video

Tính Năng Của Ubuntu Desktop

• Giao diện người dùng đơn giản và trực quan (tương tự Windows hoặc macOS)
• Một bộ khởi chạy tương tự menu Start của Windows cho phép truy cập dễ dàng vào các ứng dụng
• Phần mềm mới có thể được cài đặt dễ dàng qua “Ubuntu Software Center”

Lợi Ích Của Ubuntu Như Một Hệ Điều Hành Máy Tính Để Bàn

✅ Hoàn toàn miễn phí sử dụng
✅ Nhẹ và nhanh, ngay cả trên máy cũ
✅ Bảo mật cao với ít mối đe dọa phần mềm độc hại hơn

Nhược Điểm Của Ubuntu Như Một Hệ Điều Hành Máy Tính Để Bàn

⚠ Phiên bản đầy đủ của Microsoft Office và phần mềm Adobe không có sẵn
⚠ Một số ứng dụng chuyên dụng thiếu tương thích
⚠ Không lý tưởng cho chơi game PC nặng, mặc dù có các giải pháp thay thế

Ubuntu là lựa chọn tuyệt vời cho người dùng chủ yếu làm việc trong môi trường tập trung vào trình duyệt và muốn giảm chi phí hệ điều hành.

Sử Dụng Ubuntu Như Một Máy Chủ

Ubuntu được áp dụng rộng rãi như một hệ điều hành máy chủ, đặc biệt trong các doanh nghiệp và nhà cung cấp dịch vụ web, nhờ độ tin cậy và hiệu suất vượt trội.

Ubuntu Server Là Gì?

Ubuntu Server là một phiên bản Ubuntu không có giao diện máy tính để bàn được tối ưu hóa cho hoạt động nhẹ, ổn định, làm cho nó phù hợp cho các triển khai dài hạn.

Các Trường Hợp Sử Dụng Máy Chủ Phổ Biến

• Máy chủ web (Apache, Nginx)
• Lưu trữ các trang web như WordPress hoặc trang tĩnh
• Máy chủ cơ sở dữ liệu (MySQL, PostgreSQL)
• Lưu trữ và quản lý dữ liệu đám mây hoặc dịch vụ web
• Máy chủ tệp (Samba, NFS)
• Quản lý tệp chia sẻ trong tổ chức
• Môi trường đám mây (AWS, Google Cloud, Azure)
• Chạy máy ảo dựa trên Ubuntu Server
• Phát triển container
• Hỗ trợ triển khai dựa trên Docker và Kubernetes

Lợi Ích Của Ubuntu Server

✅ Nhẹ và ổn định cho sử dụng dài hạn
✅ Không yêu cầu phí cấp phép
✅ Hoàn toàn có thể tùy chỉnh như phần mềm mã nguồn mở

Nhược Điểm Của Ubuntu Server

⚠ Không có giao diện đồ họa mặc định (yêu cầu sử dụng dòng lệnh)
⚠ Yêu cầu kiến thức quản trị máy chủ

Ubuntu Server là lựa chọn hàng đầu cho môi trường đám mây doanh nghiệp và dịch vụ trực tuyến.

Ubuntu Như Một Môi Trường Phát Triển

Ubuntu được coi là một trong những lựa chọn hệ điều hành tốt nhất cho lập trình viên, nhờ tính tương thích mạnh mẽ với nhiều ngôn ngữ lập trình, khung, và công cụ.

Tại Sao Ubuntu Lý Tưởng Cho Phát Triển

• Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình
• Python, Java, C, C++, Ruby, PHP, và hơn thế nữa
• Tương thích với các IDE và trình soạn thảo chính
• Visual Studio Code, PyCharm, Eclipse, Vim, và các trình khác
• Tối ưu hóa cho phát triển dựa trên Linux
• Dễ dàng tích hợp với máy chủ và hệ thống đám mây
• Phù hợp cho AI và machine learning
• Tương thích với TensorFlow, PyTorch, và Jupyter Notebook
• Hỗ trợ mạnh mẽ cho tăng tốc GPU NVIDIA

Ưu điểm của Ubuntu như một Môi trường Phát triển

✅ Hỗ trợ các ngôn ngữ và công cụ chính
✅ Quy trình làm việc mượt mà giữa phát triển và triển khai
✅ Miễn phí sử dụng, giảm thiểu chi phí phát triển

Nhược điểm của Ubuntu cho Phát triển

⚠ Một số IDE và công cụ GUI được tối ưu hóa cho Windows/macOS trước
⚠ Người mới bắt đầu có thể thấy việc thiết lập môi trường khó khăn

Ubuntu cung cấp một môi trường tuyệt vời cho lập trình viên, kỹ sư, và nhà khoa học dữ liệu.

Tóm tắt

Ubuntu phù hợp cho tính toán máy tính để bàn, quản lý máy chủ, và phát triển phần mềm. Chi phí thấp, bảo mật mạnh mẽ, và phạm vi ứng dụng rộng làm cho nó trở thành lựa chọn mạnh mẽ cho cả sử dụng cá nhân và chuyên nghiệp.

Ubuntu vẫn là một trong những lựa chọn mạnh mẽ nhất cho tính toán hàng ngày, môi trường kinh doanh, và phát triển phần mềm hiện đại.

6. Cách Cài đặt Ubuntu (Hướng dẫn Thân thiện với Người mới bắt đầu)

Không giống như Windows hoặc macOS, Ubuntu có sẵn miễn phí, làm cho nó dễ tiếp cận với mọi người. Chương này giải thích từng bước cách cài đặt Ubuntu, ngay cả cho người mới bắt đầu.

Kiểm tra Yêu cầu Hệ thống

Trước khi cài đặt Ubuntu, hãy đảm bảo PC của bạn đáp ứng yêu cầu hệ thống tối thiểu cần thiết để chạy mượt mà.

Thông số Kỹ thuật Khuyến nghị cho Ubuntu

Ngay cả PC công suất thấp cũng có thể chạy Ubuntu, nhưng để có trải nghiệm thoải mái, hệ thống với ít nhất 4GB RAM và 50GB lưu trữ được khuyến nghị.

Các Biến thể Nhẹ cho Thiết bị Cấu hình Thấp

• Xubuntu (XFCE) → Nhẹ và phù hợp cho PC cũ
• Lubuntu (LXQt) → Cực kỳ nhẹ và lý tưởng cho laptop công suất thấp

Tạo Phương tiện Cài đặt

Để cài đặt Ubuntu, bạn cần tạo một ổ USB bootable hoặc DVD chứa trình cài đặt Ubuntu (hình ảnh ISO).

① Tải xuống Tệp ISO Ubuntu

Tải xuống phiên bản mới nhất của Ubuntu từ trang web chính thức:

🔗 Ubuntu Official Download Page

② Tạo USB Bootable

Sử dụng một USB với ít nhất 8GB dung lượng để tạo phương tiện cài đặt bootable.

Dành cho Người dùng Windows

1. Tải xuống Rufus
2. Khởi chạy Rufus và chọn tệp ISO đã tải xuống
3. Chọn FAT32 làm hệ thống tệp
4. Nhấp Start để ghi ISO vào USB

Dành cho Người dùng macOS

1. Tải xuống balenaEtcher
2. Chọn tệp ISO trong Etcher
3. Chọn thiết bị USB và nhấp Flash

Các Bước Cài đặt Ubuntu

① Khởi động từ USB

• Khởi động lại máy tính và vào cài đặt BIOS/UEFI (nhấn phím như F2, F12, hoặc ESC trong quá trình khởi động)
• Đặt ổ USB làm ưu tiên boot cao nhất trong Boot Menu
• Khi hệ thống khởi động từ USB, bạn sẽ thấy tùy chọn Thử Ubuntu hoặc Cài đặt Ubuntu

② Bắt đầu Trình cài đặt Ubuntu

1. Chọn ngôn ngữ của bạn và nhấp Install Ubuntu
2. Chọn bố trí bàn phím của bạn
3. Chọn loại cài đặt

• Cài đặt thông thường → Bao gồm trình duyệt và công cụ văn phòng
• Cài đặt tối thiểu → Cài đặt nhẹ với ít ứng dụng hơn

③ Cấu hình Phân vùng Đĩa

• Cho cài đặt chỉ Ubuntu : Chọn Xóa đĩa và cài đặt Ubuntu
• Cho dual boot với Windows : Chọn Cài đặt Ubuntu bên cạnh Windows và phân bổ không gian đĩa (khuyến nghị 50GB hoặc hơn)

④ Tạo Thông tin Người dùng

• Nhập tên người dùng và mật khẩu của bạn
• Nhấp Continue để bắt đầu cài đặt

⑤ Hoàn tất Cài đặt và Khởi động lại

• Sau khi cài đặt, hãy tháo ổ USB và khởi động lại hệ thống
• Nếu màn hình đăng nhập xuất hiện, việc cài đặt Ubuntu đã thành công!

Cài Đặt Sau Khi Cài Đặt

Để bắt đầu sử dụng Ubuntu một cách hiệu quả, hãy hoàn thành các bước cài đặt thiết yếu sau:

① Cấu Hình Nhập Tiếng Nhật (Mozc)

Một số bản cài đặt mặc định sử dụng nhập tiếng Anh. Hãy bật nhập tiếng Nhật nếu cần.

1. Mở Settings → Region & Language
2. Thêm Japanese (Mozc) vào nguồn nhập
3. Chuyển đổi nhập bằng Shift + Space

② Cập Nhật Hệ Thống

Đảm bảo Ubuntu luôn cập nhật bằng cách chạy:

sudo apt update && sudo apt upgrade -y

③ Cài Đặt Các Ứng Dụng Hữu Ích

Ubuntu đã bao gồm các ứng dụng thiết yếu, nhưng việc thêm nhiều ứng dụng hơn có thể nâng cao tính tiện dụng.

sudo apt install -y google-chrome-stable vlc gimp libreoffice

Các Ứng Dụng Được Đề Xuất

• Google Chrome – Trình duyệt nhanh và an toàn
• VLC Media Player – Phát hầu hết các định dạng âm thanh/video
• GIMP – Trình chỉnh sửa ảnh mã nguồn mở mạnh mẽ
• LibreOffice – Bộ công cụ tương thích với Microsoft Office

Tóm Tắt

Việc cài đặt Ubuntu tương đối đơn giản, nhưng việc chuẩn bị đúng cách là quan trọng. Nếu bạn dự định khởi động kép với Windows, luôn sao lưu dữ liệu quan trọng trước.

Sau khi cài đặt, Ubuntu cung cấp một môi trường hệ điều hành an toàn, miễn phí và linh hoạt phù hợp cho việc sử dụng cá nhân, công việc chuyên nghiệp và các nhiệm vụ phát triển.

7. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

Ubuntu mang lại nhiều lợi ích như một bản phân phối Linux, nhưng người mới bắt đầu vẫn có thể có câu hỏi hoặc lo ngại khi bắt đầu. Chương này đề cập đến các câu hỏi phổ biến nhất về Ubuntu để giúp người dùng mới chuyển đổi một cách suôn sẻ.

Ubuntu Khác Biệt Như Thế Nào So Với Các Bản Phân Phối Linux Khác?

Linux có nhiều bản phân phối khác nhau, mỗi bản được thiết kế cho đối tượng và mục đích sử dụng cụ thể. Ubuntu đặc biệt thân thiện với người mới bắt đầu so với các bản khác.

So Sánh Các Bản Phân Phối Linux Chính

Các Điểm Chính:
✅ Ubuntu dựa trên Debian nhưng được tối ưu cho người mới bắt đầu với nhiều tùy chọn hỗ trợ.
✅ Fedora và Arch Linux thu hút những người dùng muốn tiếp cận các công nghệ Linux tiên tiến nhất.
✅ Các bản phát hành Ubuntu LTS là lý tưởng cho người dùng ưu tiên tính ổn định.

Ubuntu Có Thể Sử Dụng Cùng Với Windows Hoặc macOS Không?

Có, Ubuntu hỗ trợ cấu hình khởi động kép với Windows hoặc macOS.
Tuy nhiên, cấu hình không đúng có thể gây ra vấn đề khởi động, vì vậy hãy cẩn thận trong quá trình thiết lập.

Cách Khởi Động Kép Với Windows

1. Tạo không gian đĩa chưa phân bổ trong Windows (khuyến nghị 50GB hoặc hơn)
2. Chọn “Install Ubuntu alongside Windows” trong quá trình cài đặt
3. Cài đặt trình khởi động GRUB để chọn hệ điều hành khi khởi động

Lưu Ý

⚠ Các bản cập nhật Windows có thể ghi đè lên GRUB, cần sửa chữa
⚠ Luôn sao lưu dữ liệu quan trọng trước khi cài đặt

Ubuntu Dễ Dàng Cho Người Mới Bắt Đầu?

Có, Ubuntu dễ sử dụng hơn hầu hết các bản phân phối Linux cho người dùng lần đầu.
Chọn một biến thể như Kubuntu hoặc Linux Mint có thể làm trải nghiệm thoải mái hơn nhờ giao diện giống Windows.

Vì Sao Ubuntu Thân Thiện Với Người Mới Bắt Đầu

✅ Trung tâm Phần mềm giúp cài đặt ứng dụng dễ dàng
✅ Các tùy chọn giao diện quen thuộc có sẵn tùy theo loại desktop
✅ Hỗ trợ mạnh mẽ cho các ngôn ngữ không phải tiếng Anh, bao gồm tiếng Nhật

Tuy nhiên:
⚠ Các ứng dụng chỉ có trên Windows như Microsoft Office đầy đủ và Adobe không chạy nguyên bản trên Ubuntu
⚠ Hiểu các lệnh terminal cơ bản sẽ cải thiện khả năng khắc phục sự cố

Máy Tính Loại Nào Có Thể Chạy Ubuntu?

Ubuntu có thể chạy trên máy tính cấu hình thấp hoặc cũ, là cách tuyệt vời để kéo dài tuổi thọ của phần cứng đã cũ.

Yêu Cầu Hệ Thống

Các Tùy Chọn Ubuntu Nhẹ

• Xubuntu – Sử dụng XFCE, phù hợp cho máy tính cũ
• Lubuntu – Sử dụng LXQt, tối ưu cho thiết bị tiêu thụ năng lượng thấp

Ubuntu Có An Toàn Không?

Có, Ubuntu được coi là an toàn hơn Windows trong hầu hết các trường hợp sử dụng.

Các mô hình bảo mật dựa trên Linux giảm thiểu nguy cơ nhiễm virus và phần mềm độc hại.

Tại sao Ubuntu an toàn

1. Rất ít virus nhắm vào Linux
2. Kiểm soát đặc quyền người dùng mạnh mẽ ngăn chặn các thay đổi hệ thống không được phép
3. Cập nhật và bản vá thường xuyên (LTS cung cấp 5 năm hỗ trợ)

Tóm tắt

Ubuntu là một bản phân phối Linux mạnh mẽ và thân thiện với người mới bắt đầu, nhưng người dùng nên hiểu sự khác biệt của nó so với Windows và macOS—đặc biệt là khả năng tương thích phần mềm. Bằng cách xem qua FAQ này, người mới có thể bắt đầu sử dụng Ubuntu một cách tự tin hơn.